Ao mellor non lembrades o que é. Eu, por exemplo, xa o tiña esquecido. Na brétema informativa na que vivimos unhas noticias tapan outras. E unha case noticia xa nin vos conto. Digo «case» porque con este tema pasa que hai moita palla e pouco gran: VOX lévao no seu programa desde 2018, pero nos medios aparece e desaparece cando o partido verde pacta co PP e o pon contra as cordas. Entre as cousas que lles espremen coma zume está o suposto poder omnímodo de pais (e nais tamén, supoño) para elixir que contidos queren que se ensinen nas escolas.
Como nos 90 e comezos dos 2000 o de dicir que tiñan que aprenderlles os docentes ás crianzas non se estilaba, sei facer demostracións por redución ao absurdo. Tiven sorte, porque se non ao mellor algunha familia católico-practicante vetaba coñecementos de bioloxía, outra de digna sangue carlista esixía evitar algúns pasaxes históricos pouco favorables ou algunhas afirmaban que 2+2 son 7 e que as matemáticas, mellor, sen ideoloxía.
Pero iso si que é absurdo: todo nesta vida ten ideoloxía. Crer que as crianzas, independentemente das familias nas que lles tocou nacer, teñen dereito a coñecer e ser educadas nuns mínimos estándares, incluíndo os sociais e políticos, é ideoloxía. Crer o contrario, tamén. Que o noso sistema de ensinanza teña moitas eivas no eido da educación sexual, e que cando se intentan solucionar sexa máis polo profesorado concienciado que polo esixido no currículo, di moito da sociedade na que vivimos.
Dinlle moitas voltas a isto cando souben, hai uns meses, que un grupo de nais (non sei se pais) se queixara porque as súas crianzas de 2ºESO estaban a ler Be Water. Debérona montar gorda, porque a mesma historia me chegou por, como mínimo, tres fontes diferentes. Catro se contamos a esa suposta señora (iso poñía o seu Instagram) que me abriu o buzón privado da app só para preguntar para que idade recomendaba o meu libro. Eu díxenlle a verdade: que iso non o decidiamos as escritoras, polo xeral, senón as editoras; que, non obstante, eu fora con esa novela visitar rapazada desde 1º de ESO ata 4º, mesmo sabía dalgunha nena moi avanzada que o lera en 6º primaria. Como non lle respondín o que quería (ou ao mellor simplemente viu que había demasiada letra) repreguntou: ben, vale, pero recomendaríao para 2º de ESO? (tratábame de vostede, educación ante todo). Si, claro, respondín. Nunca máis me falou, pero souben máis tarde que ía por aí afirmando que a autora dixera que ese libro, para ese curso, non o recomendaba.
A polémica, que ao parecer chegou ata Inspección, desatouna unha escena sexual entre unha nai adolescente e o pai da criatura. Non sei se pretendían que a pobre de Iolanda quedase embarazada por polinización ou grazas a unha pomba, pero a miña imaxinación ten límites e o pin parental a min nin me vai nin me vén. Cando escribo, escribo para pasalo ben eu. Se logo a alguén lle gustan as miñas paranoias, benvido sexa, claro. E cando a alguén non, pois tamén, que por sorte vivimos nun país libre. Ou non. Porque non deixa de ser paradoxal que moitas das persoas que defenden poñer coto ao coñecemento (non queren educación sexual, non queren aprender linguas en lugares de España onde hai máis dunha oficial, non queren memoria histórica…) sexan, precisamente, as mesmas que din que agora hai menos liberdade de expresión que nos 80. Liberdade de expresión só a miña, faltoulles engadir.
Pero isto non é un caso illado: como mínimo son dous. Entre a case ducia de centros que visitei a semana pasada, o alumnado de 3º ESO dun instituto diferente contoume que alí tamén houbera un grupo de proxenitores que se queixara en dirección porque o profesorado decidira poñerlles de lectura Non penses nun elefante rosa. Seica o libro era «demasiado porno» e tiña «demasiadas palabras malsoantes». A novela está dentro do catálogo de xente adulta da editorial Xerais, pero deusmelibre de dicirlle aos e ás profes dun centro que ten ou non ten que ler o seu alumnado, ao que debe coñecer ben despois de tantas horas de convivencia ao longo do curso. Cando che contan algo así é de todo menos agradable, claro. Pero entón caín en que eu estaba alí, falándolles do libro, explicando como, cando e por que. Pensei que as queixas non tiveran moito éxito, sobre todo cando a propia rapazada me contou que decidiran facer unha manifestación, ir todas vestidas de rosa un día e que algunhas persoas que non ían ler o libro se animaran pola «polémica». Pensei que como técnica comercial fora infalible, desde logo. E agasalláronme con algunhas das pancartas que fixeran, que agora locen nas miñas paredes.
A Axencia Española de Protección de Datos (AEPD) alertou hai tempo de que a idade media de acceso á pornografía entre menores en España se sitúa nos 8 anos. Menos mal que non teñen Instagram para que alguén lles pregunte se seguro que son 8 e non 18. Se a realidade non gusta, hai quen intenta poñerlle un pin parental para que responda ás súas expectativas.