Hai algo en Bruxelas que se chama gran coalición. Loitar contra ela é imposible, máis que as doce probas de Hércules. Só movementos tectónicos, que mudan a longo prazo os encaixes políticos e a estrutura de poder na UE, poden derrubala.
A gran coalición é a confluencia da democracia cristiá e a socialdemocracia, representadas polo PP europeo e o Grupo dos Socialistas e Demócratas. Os dous partidos levan décadas con maioría absoluta no Parlamento europeo, controlaban a maioría dos gobernos da UE ata hai ben poucos anos e, así, repartiron as presidencias da Comisión Europea –o Goberno comunitario–, dende a súa creación. Se os teus intereses políticos, económicos ou culturais van contra os da gran coalición, estás perdido.
Este muro invisíbel é máis alto que o que protexe ao Norte do ermo xeado dos camiñantes brancos en Xogo de Tronos. Semella que na súa fuxida cara adiante a toda velocidade, Carles Puigdemont non o sabía. E así leva chocando contra el dende que chegou a Bruxelas hai ano e medio. A gran maioría tenlle pechadas todas as portas, por iso o antigo líder converxente non foi quen de ser recibido polas altas autoridades europeas.
O ex-president da Generalitat tentou protagonizar unha conferencia no Parlamento europeo titulada «Cataluña e o xuízo do referendo, un desafío para a UE». Ía invitado por un lexislador belga e outro esloveno, por aquilo de internacionalizar a cuestión. Non contaban coa gran coalición, algo que toda persoa nova en Bruxelas aprende axiña.
Coñeceuse o poñente da conferencia e a maquinaria comezou a funcionar. Cartas dos principais líderes populares e socialistas na Cámara ao Presidente da institución, apoiados por un eurodeputado de Cs. Porque a gran coalición en Europa ten unha pata, os liberais, que doan os seus escanos, unha décima parte do pleno, en «cuestións de Estado». Un acto contra a integridade territorial dun país membro éo. E nin Francia, nin Alemaña, nin Polonia ou Hungría o van a permitir. Antonio Tajani, o presidente do Europarlamento, non autorizou o evento ante o temor de que «se convertese nunha ameaza para o mantemento da orde pública nas instalacións». Foi a derradeira derrota da Casa de Waterloo.
Carles Puigdemont leva chocando contra a gran coalición desde que chegou a Bruxelas hai ano e medio. A gran maioría tenlle pechadas todas as portas
Cando Puigdemont chegou a Bruxelas a finais de outubro de 2017 fíxoo como o presidente dunha Generalitat intervida polo Goberno central a través do artigo 155. Viña a Bruxelas coa simpatía obtida polo movemento sufraxista golpeado polos tripulantes do barco Piolín. Na UE aínda quedan políticos que recibiron labazadas dos gardas soviéticos por reclamar o dereito ao voto, e a autodeterminación do que hoxe son as repúblicas bálticas ou todos os socios do leste, e aquelas fotos do primeiro de outubro non gustaron. Puigdemont chegaba para internacionalizar o proceso catalán, nunha fuxida por sentido patriótico, evitando un conflito que estouparía se parte dos cataláns visen ao President detido polas «forzas españolas».
Logo duns días na capital comunitaria, ofrecendo roldas de prensa, agochándose en hoteis e fortalecendo os vínculos cos nacionalistas flamencos, a noticia saltou aos medios: Puigdemont e os seus aliados en Bruxelas escolleran Waterloo para crear a Casa da República, unha mansión de xefe de goberno no exilio, dende onde dirixir xunto aos ex-consellers que o acompañaban os fíos da fronte independentista.
Ante a elección do lugar, xornalistas e analistas comezaron axiña a atopar paralelismos entre a derrota do emperador Napoleón un mes de xuño de 1815, diante dunha alianza de exércitos británicos e prusianos, coa dun Puigdemont que semellaba ir capítulos por diante no percorrido da historia. El escollía exiliarse voluntariamente no lugar onde o pequeno corso fora obrigado polos inimigos. Quería Puigdemont superar a Napoleón? Desafiaba ao destino?
Polo que contan persoas do seu entorno en Bruxelas os motivos foron máis sinxelos. Puigdemont era un nome e un rostro queimado na cidade, perseguido pola algarabía cuore, ata Ana Rosa tivo equipos despregados polas rúas. Non era sinxelo atoparlle unha casa. Saír ás aforas era o recomendable e Waterloo ofrecía unha pequena cidade tranquila a poucos quilómetros, ben comunicada, próxima ao aeroporto internacional. Puigdemont instalábase nun barrio de clase alta, matrimonios de mediana idade compostos por traballadores internacionais de rendas altas. En Waterloo, semella que as vellas nin falasen.
Daquela Waterloo foi o centro do procés exterior. Roldas de prensa no parque ás portas da mansión Casa da República amoláronlle a vida a algún veciño. As críticas contra o inmobilismo do Goberno español, en favor da autodeterminación de Cataluña e as visitas dos novos dirixentes cataláns condicionaban a axenda política en España.
Mais pasou un inverno e outro está a piques de rematar, algo que sabía a gran coalición. Sabía que baixaría o souflé mediático e, lonxe do poder político, Puigdemont quedaría como o político das roldas de prensa en hoteis e xardíns. E que cando chegase o momento no que parte do seu Goberno sentase ante un tribunal agardado por unha boa morea de anos no cárcere, el seguiría a petar sen resposta nas portas das institucións europeas. E Waterloo deixaría de ser temible, unicamente un símbolo, como o león dourado no outeiro que conmemora a vitoria de 1815.