Ata hoxe nunca souben onde vivía Luis Eduardo Aute. Endexamais pisei o seu «acocho» (il dixit), a súa «illa no corazón de Madrid». E porén, cantas veces estiven alí!

Aute foi unha influencia fundamental para min; tan decisiva –decátome agora– coma a de Lorca, Dylan, Lennon ou Neruda. Os meus amigos da adolescencia saben que, as catro e dez da madrugada, a hora do Autelus (chamabámola nós) era aquela na que eu, guitarra en mao, daba en cantar tódalas cancións do poeta e pintor cuxos acordes fora quen de atopar entre os trastes do mastro. Especialmente cando todas e todos pasabamos a noite no chalé que os pais da –agora– novelista Belén Gopegui tiñan en Robledo de Chavela, onda a estación da NASA.

Con Aute coincidín en varias ocasións ó longo da miña vida. Ás máis delas, na Hiperión de Jesús Munárriz, en cuxa libraría traballei sendo moi novo e en cuxa editorial publiquei o que considero o meu primeiro libro real, Identidades, sinte das miñas primeiras traducións. Aute, amigo íntimo de Munárriz, frecuentaba aquel centro neurálxico da poesía española no que, ademais, il publicaba os seus versos; e eu, que me pasaba media semana alí (primeiro choiando, e logo folleando libros e libros que nunca podía comprar) de cando en vez me atrevía a abordalo. Despois, ó virme a Galicia, perdín toda oportunidade de velo en algures, non sendo como asistente a algún dos seus concertos no Coliseum da Coruña. Ende ben, tres lustros máis tarde, no 2016, o seu último ano de actividades públicas, «o fume e mailo azar» quixeron que volvese bater con il.

En febreiro ámbolos dous participamos, xunto con outros poetas de distintas idades, nunha homenaxe ó seu amigo da xuventude Diego Jesús Jiménez celebrada na Casa Encendida e patrocinada por Bartleby Ediciones, que acababa de reeditar, cincuenta anos despois, o libro La ciudad. Aute amosouse ben interesado pola escolma Pleamargen, de André Breton, que eu publicara entón en Galaxia Gutenberg, e prometinlle enviarlle un exemplar ó día seguinte. Logo ficamos un cacho no soto, sos, falando do surrealismo, da súa viaxe de estudos a París, dos artistas que il vira ou coñecera alí, namentres o meu amigo e editor, Pepo Paz, teimaba e quitarnos algunhas fotos.

Daquela, andaba eu a atravesar unha crise laboral moi seria, polo que Paz, a finais de maio, tivo a xentileza de ofrecerme traballo na caseta que Bartleby compartía con Demipage na Feira do Libro de Madrid. David Villanueva editara recentemente El niño y el Basilisco, o último libro de Aute, e os tres pasamos varias tardes, sumamente agradables, de leria con il. Aute era unha compaña exquisita: serio e bromista asemade, culto e campechano; todo oídos na conversa; nada presuntuoso; sempre natural. Nun dos raros momentos nos que non estaba a asinar un exemplar, atrevinme a contarlle algo que endexamais lle contara a ninguén e que, xaora, endexamais pensei chegar a contarlle a il: que durante unha época concreta da miña vida (se cadra despois de que Aute e a súa familia se mudasen alí?) eu soñara cadora que ía visitalo. Non lle dei detalle ningún, mais o meu soño recorrente adoitaba transcorrer máis ou menos así: Aute e mais eu charlabamos sobre diversas cousas mentres percorriamos os cuartos; ás veces il me desvelaba algún segredo, amosábame os seus cadros, líame os seus poemas, e mesmo terminaba improvisando, cos seus músicos e comigo, un concerto en certo parque pequecho que había naquel rueiro. Sentín moita vergonza ó confesarlle ás miñas excursións oníricas ó seu fogar, mais il escoitoume co maior respecto do mundo e, coa maior sinxeleza do mundo, comentou: «Pois deberías vir un día. Seguro que é a mesma casa que visitaches en soños». «Non o creo», retruquei eu, incapaz de maxinar a verdade, «porque é unha casa-casa, de varios andares; non un piso». E Aute, arregalando os ollos, exclamou: ¨Éche así!¨, sen especificarme como era nin onde estaba a vivenda.

Pouco antes de pecharmos a caseta, Aute tivo a amabilidade de agasallarme con tres autógrafos: un para a miña filla, Laura; outro para a miña compañeira, Ana María; e outro para a novelista e poeta Begoña Paz. E en cada un dos folios en branco, sinte do debuxo dos amantes bicándose que adoitaba facer, escribiu, a petición miña, un fragmento de dúas das súas cancións: «Sin tu latido» e… «A por el mar»? «¡Tío, hace décadas que no canto esa! Recuérdamela, por favor…» E velaí estiven eu, cantándolle Aute a Aute…

Á semana seguinte, vino por derradeira vez. Il estaba asinando noutra caseta, e eu, de camiño á nosa, da que liscara un intre para comprar un café e, de paso, saudar ó Manolo Rivas, que tamén estaba na Feira, achegueime a preguntarlle se recibira as obras de Breton. Asentiu, deume as grazas, e axiña, con ar de desesperado, preguntoume se levaba tabaco. «Joder, aún tengo para rato aquí, y me he quedado a dos velas». Aute, como é sabido, adoraba a nicotina en tódolos seus formatos. Eu deille catro ou cinco cigarros, e marchei… cheo de remorso. Que merda! Andaba moi mal de cartos, e debía seguir choiando, pero… que diaños! O Aute non tiña tabaco! Volvín correndo e guindeille o resto do paquete dicindo: ¨Toma, meu! Isto non é nada comparado con todo o que ti me deches.¨ Il sorriu e despediuse alzando o brazo.

Dous meses despois, Aute sufría ise infarto que o tivo varios meses en coma e por mor do cal, tres anos e medio despois, acaba de finar.

Hoxe, 7 de abril, en plena corentena do Estado de Alarma, veño de enterarme por un xornal de que Aute, tras vivir en varios pisos e en Pozuelo, achou a súa Vailima stevensiana nunha colonia de casas adosadas, construídas en 1926, preto do «parque máis fermoso de Madrid», consonte il: La Fuente del Berro, onde agora vanlle facer un monumento. Na nova viña unha foto da casa: a mesmiña coa que soñei.