A Coruña.- O Tribunal Europeo de Dereitos Humanos (TEDH) anulou a sentenza da xustiza española que condenou a Pablo Fragoso Dacosta, un sindicalista da Confederación Intersindical Galega (CIG) denunciado por inxurias á bandeira. O Tribunal considera que as expresións que verteu durante unha protesta no Arsenal Militar de Ferrol en 2014 -«Aquí tes o silencio da puta bandeira» e «Hai que prenderlle lume á puta bandeira»- están protexidas polo seu dereito para expresar libremente as súas ideas e opinións.
Os feitos ocorreron o 30 de outubro de 2014 durante unha manifestación das empregadas de limpeza do Arsenal de Ferrol, que levaban en folga varias semanas en protesta pola falta de pagamento dos seus salarios. Durante ese tempo, as traballadoras concentrábanse periodicamente no Arsenal coincidindo co izamiento diario da bandeira española.
O 28 de outubro, o almirante xefe do Arsenal enviou unha carta ao secretario da CIG queixándose da falta de respecto á bandeira, e ao día seguinte pediulle persoalmente a Fragoso «baixar o ton» das protestas, que molestaban aos militares presentes durante o izado da insignia. O 30 de outubro ás oito da mañá, xunto a unha trintena de compañeiros, Fragoso acudiu á concentración e, megáfono en man, gritou: «Aquí tedes ou silencio dá puta bandeira» e «hai que prenderlle lume á puta bandeira».
Condena por inxurias
Meses despois, o sindicalista foi procesado, e en 2017 o xuíz de primeira instancia condenoulle a unha multa de 1.260 euros sustituible en caso de falta de pagamento por unha pena privativa de liberdade. Fragoso recorreu á Audiencia Provincial da Coruña, que validou a sentenza, e posteriormente ao Tribunal Constitucional, que por só seis votos contra cinco considerou que non se vulneraron os seus dereitos fundamentais.
Con todo, a sección quinta do TEDH, composta por sete maxistrados presididos polo luxemburgués Georges Ravarani, estima que o castigo imposto a Fragoso foi esaxerado e «excedeu a gravidade do delito» que puidese ter cometido, e que no contexto dunha protesta por falta de pagamento de salarios, «un grao de esaxeración, ou mesmo a provocación, está permitida»: «Noutras palabras, permítese un grao de desmesura», engaden os xuíces.
Ademais, a sentenza advirte de que tanto o importe da multa de 1.260 euros imposta a Fragoso, tendo en conta os seus ingresos, e o feito de que se substituíse por cárcere no caso de que non puidese pagala, constitúen unha pena «desproporcionada». «Tendo en conta as circunstancias do caso, o Tribunal non está convencido de que as autoridades nacionais lograsen un equilibrio xusto entre os intereses relevantes en xogo ao condenar ao demandante e impoñerlle unha sanción tan excesiva», conclúen.
Máis de 7.000 euros de indemnizació
Finalmente, o Tribunal de Estrasburgo condena a España a devolver a Fragoso os 1.260 euros de multa máis os correspondentes intereses e outros 6.000 euros en concepto de danos morais, que deberán serlle abonados no prazo de tres meses. Se o Estado se atrasase nesa liquidación, deberá sumar a esas cantidades intereses equivalentes á taxa marxinal de préstamo do Banco Central Europeo -actualmente no 3,75%- máis tres puntos.
A CIG fixo este martes unha valoración «moi positiva» da sentenza e advertiu que cuestiona «a existencia de garantías para o exercicio do dereito á protesta democrática no Estado español, onde seguen sendo castigadas penalmente as persoas e organizacións que cuestionan a narrativa oficial sobre a unidade española e os seus símbolos herdados da ditadura franquista».
«Fronte a esta actitude represiva», afirma o sindicato nun comunicado, «o TEDH fai valer unha concepción vigorosa dos dereitos fundamentais e as liberdades públicas, primando o dereito á acción sindical sobre a sacralización anacrónica da simboloxía españolista».
