A Coruña.- A xuíza de Instrución Número 1 de Santiago tomará este mércores declaración aos oito directivos e directivos da Corporación Radio e Televisión de Galicia (CRTVG) investigados por un delito de acoso moral e contra os dereitos laborais dunha xornalista da Radio Galega (RG), que durante cinco anos denunciou abusos e humillacións por parte dos seus superiores.
Entre os investigados están o director xeral, Alfonso Sánchez Izquierdo, ao mando dos medios públicos autonómicos desde que Alberto Núñez Feijóo o nomeara para o cargo hai case 15 anos, e Alejandro López Carballeira, subdirector de Informativos. Este último foi designado para moderar, xunto a outra xornalista, o debate electoral do próximo luns entre os candidatos á presidencia de Xunta nas eleccións autonómicas do 18F.
López Carballeira está citado no xulgado ás nove da mañá deste mércores xunto a Xosé Pereira Fariña, director da área de Innovación e Negocio da CRTVG; e Tania Fernández Lombao, xefa de Xestión Operativa de Programas da Radio Galega.
A xuíza, Ana López-Suevos, citou a semana que vén a Vitalina Cuña Palencia, que era coordinadora de Persoal da RG cando sucederon os feitos; a Paula Veloso Pereira, exjefa de Xestión de Persoal, e a Susana Fernández Veiguela, exdirectora de Recursos Humanos. O 22 de febreiro están convocados Manuel Casas Macías, director de Saúde Laboral da CRTVG, e o propio Sánchez Izquierdo.
Demanda perdida nos xulgados do Social
Os feitos remóntanse a 2018, cando Feijóo aínda presidía a Xunta. A traballadora, que se atopa agora de baixa e que leva máis de tres décadas vinculada á compañía pública, perdeu un xuízo nun xulgado do Social, nunha sentenza ratificada despois polo Tribunal Superior de Xustiza de Galicia. Alegaba que a dirección cambiáraa de posto de traballo, horarios e funcións por unha decisión sexista e discriminatoria. Desde entón, asegura ter sufrido unha campaña de acoso e fustrigación persoal e de descrédito profesional.
Segundo relata na súa querela, tras aquela denuncia e despois de que fose rexeitada en primeira instancia, os seus xefes empezaron a crear ao redor dela un ambiente tóxico, agresivo e de ninguneo constante e crecente, deixaron de falar con ela e negáronlle reiteradamente as súas solicitudes de días de libranza e de vacacións, así como para volver ao seu antigo horario por necesidades de conciliación, dado que debía coidar do seu pai, de 94 anos.
Tamén a excluíron de case todas as gardas de festivos e do complemento salarial correspondente. O único festivo no que si a obrigaron a traballar foi o 1 de xaneiro de 2019.
Na folga feminista do 8M dese ano foi a única muller que non puido seguir os paros porque foi a única incluída nos servizos mínimos decretados pola Xunta para a CRTVG, na que traballan 800 persoas. Pouco despois, con todo, a dirección deixouna á marxe da cobertura da xornada electoral dos comicios locais e europeos dese ano, á que si foron convocados todas os seus compañeiros e compañeiras de redacción, incluídos locutores, bolseiros e redactores en prácticas.
Crise de ansiedade
Ese verán a traballadora sufriu unha crise de ansiedade que a levou a causar baixa por enfermidade, durante a que se decatou de que lle cambiaban de novo o horario sen avisala. Cando pediu axuda á comisión contra o acoso da empresa, esta rexeitou que existise, coa oposición sindical, sen escoitar a súa versión nin examinar as probas documentais que remitiu ao organismo que, por lei, estaba obrigado a amparala.
A dirección de Sánchez Izquierdo tamén lle negou acceso ao seu expediente e impediu que a acta das reunións da comisión reflectisen o voto particular dos delegados sindicais, que si advertiran a existencia de mobbing.
A denunciante foi a única muller incluída nos servizos mínimos da CRTVG pola folga feminista do 8M
A xornalista reincorporouse ao seu posto en 2020, e asegura que o acoso e o ninguneo continuaron xa que seguiu sufrindo desplantes, silencios e xestos despectivos por parte dos seus superiores, que a obrigaban a entrar a traballar ás 7.30 da mañá sen adxudicarlle tarefas ata varias horas despois.
Tampouco a convocaban ás reunións de actualidade co resto de compañeiras e compañeiros, e era habitual que as pezas que lle encargaban para a radio non fosen finalmente emitidas. Situárona nun posto de traballo xusto enfronte dun dos xefes aos que acusaba de acoso, pero cada vez que pediu que a cambiasen de sitio, mesmo cando a médica da empresa o recomendou expresamente á dirección, esta negouse a facelo.
Tres diagnósticos
A traballadora afectada ten presentado ao xulgado o informe diagnóstico dos tres médicos -da empresa, do Sergas e un privado- que consideraron que os trastornos psicolóxicos que padeceu e aínda padece están vinculados á situación á que foi sometida. De feito, a xuíza que segue o seu caso ordenou varias medidas para protexela e evitar a súa «victimización secundaria» durante a instrución da súa causa.
Entre elas, ofrecerlle que declarase mediante videoconferencia e acompañada por unha psicóloga da Oficina de Atención ás Vítimas, ou instar o Instituto de Medicina Legal de Galicia a que poña ao dispor do xulgado un equipo psicosocial que se encargue de avaliar se as secuelas psíquicas que sofre están relacionadas cos feitos que denunciou.
Luzes-Público, que preferiu gardar o anonimato da traballadora para non agravar a súa victimización, dirixiuse ao equipo de Sánchez Izquierdo para preguntarlle como valora a imputación de oito directivos e directivas nun caso de acoso como o exposto, e especialmente o feito de que un deles vaia a moderar o debate electoral do próximo luns. A CRTVG non contestou a esta última pregunta, pero apelou á “presunción de inocencia” dos seus executivos e enviou o seguinte texto con rogo de publicación:
«Non son oito directivos. Hai directivos, traballadores e mesmo ex-traballadores. É un tema subiudice e por tanto a CRTVG o que achega son feitos. Os feitos din que sobre os temas agora denunciados xa existen dúas sentenzas firmes do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia favorables á Corporación e aos seus directivos e traballadores. Sobre este tema houbo tamén dúas comisións internas de investigación (formadas por empresa e parte social) que concluíron que non existían indicios de condutas compatibles con supostos de acoso laboral»”.
«As acusacións non eran certas»
A dirección de Sánchez Izquierdo deféndese tamén lembrando que a xustiza«ven de desestimar integramente as catro denuncias interpostas por supostas represalias» por outros tanto traballadores e traballadoras. «Nos catro casos, dous xuíces diferentes, concluíron que non eran certas as acusacións vertidas contra a dirección da Corporación», di a CRTVG. Polo menos tres delas anunciaron que recorrerán eses fallos por vulneración dos seus dereitos fundamentais.
«Estes son os antecedentes obxectivos, contrastables e públicos do caso, é unha obviedad que como en calquera outro proceso debe primar a presunción de inocencia», conclúe a dirección.
O Comité Intercentros da CRTVG denuncia a represión contra as traballadoras que lle plantan cara á dirección
O Comité Intercentros da CRTVG denunciou o pasado martes nun comunicado a existencia de represión nos medios públicos contra as traballadoras que lle plantan cara á dirección ou se opoñen ás prácticas de manipulación informativa, tras coñecer que a empresa optara por indemnizar con diñeiro público, no canto de readmitir, ao xornalista David Fernández Vázquez, cuxo despedimento foi declarado improcedente o pasado novembro por un xulgado do Social de Santiago.
Fernández non aceptou a indemnización e asegura, segundo o comité, que vai recorrer a sentenza reclamando que o seu cesamento sexa declarado nulo, o que obrigaría á empresa para readmitirlle.
Centenares de sentenzas en contra
Durante o mandato de Sánchez Izquierdo ditáronse centenares de sentenzas contrarias á CRTVG por acoso, persecución de xornalistas por motivos ideolóxicos, discriminación por razón de xénero e vulneración de dereitos fundamentais e laborais.
Os traballadores levan case cinco anos reclamando cada semana cos venres negros que convoca o colectivo Defende a Galega a renovación do director xeral, en cumprimento dunha lei do ano 2011 que obriga a que sexa o Parlamento de Galicia quen o elixa por maioría cualificada.
A mesma norma establece a creación dun consello de informativos que desde hai trece anos debería velar pola pluralidade e neutralidade da CRTVG, á que, segundo o comité de empresa e a oposición galega, Sánchez Izquierdo encartou aos intereses electorais do PP, de Alberto Núñez Feijóo e de Alfonso Rueda.
No que vai de mes, o persoal da CRTVG celebrou dúas xornadas de protesta, unha nos seus centros de traballo en toda Galicia e outra fronte á sede da Xunta en Santiago, para denunciar a manipulación informativa durante a precampaña electoral para axustar a liña editorial dos medios públicos de Galicia á estratexia do candidato do PP.
Debate á medida de Alfonso Rueda
A CRTVG excluíu a Vox do debate electoral que moderará López Carballeira este luns, en coincidencia cos intereses do PP, que teme que o voto ultra poida custarlle algún escano vital para que Rueda manteña a maioría absoluta que lle legou Feijóo.
A radiotelevisión pública, con todo, si convocou a Podemos e a Sumar, coincidindo de novo coa estratexia de campaña do candidato popular, que tenta mostrar que a alternativa ao seu Goberno non son o BNG e o PSdeG, senón unha difusa esquerda multipartita.
O da Televisión de Galicia será o único debate no que participe Alfonso Rueda, que anunciou que non irá ao que organiza a Televisión Española, ao que si acudirán a aspirante nacionalista, Ana Pontón, e o socialista, José Ramón Gómez Besteiro.