En TikTok, unha muller chamada Kara (@vibingranolamom) sobe un vídeo dunha receita de sopa de fabas rica en ferro para as girlies anémicas. A sopa ten tomate triturado, cebola, especias diversas e 15 tipos de fabas diferentes. O comentario que fai que este vídeo se faga viral di: «E se non me gustan as fabas?».

Eu fixen vídeos en TikTok con relativa frecuencia desde xaneiro do 2021 ata mediados do 2022. Non cheguei a moitísimes seguidores (creo que actualmente teño sobre 12 mil), pero ao facer contido en galego practicamente todes es miñes seguidores estaban no mesmo sitio. Nunca fun famosa nin moito menos, pero fun… visible. As razóns polas que deixei de publicar nesta rede social son moitas. Para empezar, agora teño un traballo de persoa adulta que me reorganizou un pouco as prioridades. Tamén perdín interese polo formato e o proceso de subtitular os vídeos facíaseme moi tedioso. Pero a razón principal pola cal fun perdendo os folgos para seguir tendo unha presenza en TikTok foi que estaba farta de sentir que a xente non se daba conta de que eu era un ser humano. 

Non falo dos comentarios de odio (por sorte eses atinaban tan pouco co que me puidese ofender que na meirande parte dos casos ou ben me facían rir, ou ben me confundían profundamente). Eu falo das mensaxes de «fai un vídeo sobre [inserte tema de interese da parte comentadora]», «parte 2», «deberías falar de [tema que non me interesa]».

Nin un «por favor». Nin unha pregunta. Ordes sobre o que debería facer co meu contido. Nin sequera un «encantaríame que». «Tendrías más visualizaciones si hicieras los vídeos en español», «deberías poner subtítulos en español para que te entendamos todos» ou «está bien que hables gallego porque lo eres, pero piensa que te ve gente que no entiende el gallego, tu vídeo es para todos» (comentario real palabra por palabra nun vídeo que fixen sobre Altri).

 

«Tu vídeo es para todos». En TikTok ninguén é un individuo coa capacidade de facer o contido que considere, e na lingua que considere, senón que hai moitas persoas que operan baixo a suposición de que ti es un servizo público. O teu tempo, o teu contido e as túas palabras non son teus, son de quen os consuma. A realidade de ser un creador de contido en rede, especialmente se a túa cara é visible no proceso, é que moitas das persoas que te ven desde a pantalla do seu teléfono non van ser capaces de estender a súa empatía cara a ti. As persoas que me esixen que faga contido en castelán non se paran a contemplar que eu tomei a decisión consciente de non facer vídeos en castelán. Ás persoas que me esixen que cree máis partes de determinado vídeo que lles gustou non se lles ocorre que eu non son unha máquina de IA xerativa.

Supoño que a cultura da inmediatez (Amazon Prime, Internet de fibra, ChatGPT) tamén crea como consecuencia un consumidor individualista que quere o que quere, e quéreo xa. Que diferenza pode haber entre unha persoa facendo vídeos nas redes e pedir unha camiseta de 3 euros de Shein (que no fondo sabes que non foi confeccionada baixo condicións laborais humanas)? Quero o que quero, quéroo xa, e non estou afeite a pedilo con palabras amables.

A outra cara da moeda é a xente que, por ver a túa cara na súa pantalla, pensa que te coñece. Unha vez subín un vídeo cunha amiga a TikTok e recibín varios comentarios dicindo que «a cousa prometía» e semellantes. Pregunteille a unha delas: «Que promete?». «Nada, solo estoy esperando al vídeo en el que la presentes como tu novia». A miña amiga era heterosexual e eu nunca sentira a máis mínima atracción cara a ela. «Xa podes esperar, muller», díxenlle. «Ya verás como tengo razón», respondeu ela. Esa rapaza do vídeo e mais eu levamos anos coas nosas respectivas parellas. Xamais sentín a máis mínima inclinación por facer realidade a profecía desa comentadora aleatoria, pero é enfermiza esa percepción da realidade. Eu e a miña amiga non eramos personaxes dunha serie. Non eramos as protas dun romance adolescente. Eramos dous seres humanos sobre os que unha serie de descoñecides insistiron en proxectar as súas fantasías, coma se nos coñecesen de algo. Estas relacións parasociais crean unha dinámica moi estraña entre o teu público e ti. Ao fin e ao cabo, elus están recibindo unha versión editada e performada de ti, escasos minutos do teu día, unha diminuta ventá a quen ti es. Pero elus pensan que o ven todo. Que te ven enteira. Que todo o saben. Un tipo de deshumanización distinta.

«E se non me gustan as fabas?». Tamén fala dunha especie de incompetencia aprendida que me parece que está relacionada con todas estas dinámicas sociais. Se non che gustan as fabas, se tes o máis mínimo sentido común, non fas unha sopa con quince tipos de faba; buscas como incluír ferro na túa dieta doutras maneiras. Pero en que momento, en vez de ir a Google a buscar alternativas (que vivimos na era da información, Xesusiño querido!), lle pides á persoa que fixo esa receita que non che gusta que che dea unha alternativa? A non ser que o contido dunha persoa sexa prexudicial, intentar gobernalo é de crianza caprichosa. Se non che gustan as fabas, non fagas a puñeteira sopa de fabas. Se non queres ver vídeos en galego, busca vídeos en castelán. Se queres un vídeo sobre un tema que che guste, búscao! Ou, mellor aínda, faino ti! «E se non me gustan as fabas?». Tu vídeo es para todos. Tú eres para todos. ¿Y si yo no entiendo tu vídeo por no estar en español? ¿Y yo que? Eu que? Eu, eu, eu. 

Unha vez, no meu pico de visibilidade en TikTok, unhes rapaces interromperon, reiteradamente e a berros, unha cea cun par de amigas esixíndome que lles repetise as frases dun dos meus vídeos para os seus amigos. As miñas amigas e mais eu tiñamos ganas de falar sobre temas serios e non era o momento, pero eles seguiron filmándome, sacándome fotos, mirándome fixamente e falando de min en voz alta ata que marchamos. Non era a primeira vez que marchaba dun lugar porque tiña descoñecides sacándome fotos e gravándome sen ningún tipo de discreción ou reparo. Iso, xunto coa fatiga e a frustración que me estaban xerando os comentarios repetitivos e formulados como ordes que recibía a diario, foi para min o principio do fin. Eu non estou feita para soportar a descoñecides dicíndome quen son e mandándome que facer. É superior a min. 

A día de hoxe agradezo as oportunidades que me chegaron grazas a TikTok. Agradezo ter unha plataforma na que poder escribir. Semella que quen está disposte a ler as túas palabras, no canto de escoitalas nun vídeo, si que me ve máis como a unha persoa. Agora, en vez de esixencias, teño suxestións e ideas. Esas agradézoas, sempre son entregadas con bastante coidado e agarimo e non me resultan pesadas. 

Non, o meu contido non é para todos. As miñas palabras non son para todos. Eu non son para todos. E se non che gusta, non mires. Que outras cousas (máis importantes, máis duras, máis dolorosas) ignóralas moi ben.