Feijóo evita asistir á Deputación Permanente, pero intervén reiteradamente na Televisión de Galicia (TVG) para informar da «mellora» na evolución da pandemia e distinguir as medidas da Xunta para combatela.
A crise sanitaria permitiu a Feijóo continuar na presidencia da Xunta e asumir a xestión da COVID-19, despois do aprazo das eleccións autonómicas que agora se prevén no outono, cumprindo así os 11 anos de mandato na comunidade galega á fronte do Partido Popular (PP). Desde que se decretou o estado de alarma, o líder do Executivo autonómico compareceu só unha vez ante a Deputación Permanente, o único órgano de control ao Goberno da Xunta -onde rexe a maioría absoluta do PP-, pero si intervén asiduamente na Televisión de Galicia (TVG).
Alí, aproveita para distinguir a boa posición da sanidade galega a nivel europeo, desvincular o problema das residencias situándoa nunha tónica estatal, presentar o «futuro» da sanidade en Galicia a través da asistencia telefónica e tamén anunciou a construción de dous hospitais de campaña cando aínda quedaban camas na sanidade privada, que finalmente non se utilizarán. Así mesmo, manifestou a intención de abordar o o estudo epidemiolóxico e decidiu inicialo aínda despois da negativa de Sánchez cando lle respondeu «con todo o respecto» nunha comparecencia, alegando que era competencia do Goberno central.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
O estudo contará cun total de 100.000 test e o presidente da Xunta destacou que «é o estudo máis grande que se fixo en toda a historia do Sergas». O obxectivo é coñecer cal é o estado e desenvolvemento do coronavirus na poboación galega. O persoal dos hospitais, principalmente enfermería e Atención Primaria, criticaron a falta de información e de medios nos ambulatorios para iniciar o estudo, algo que sobrecarga o traballo dos profesionais en plena pandemia. A monografía foi rexeitada pola Asociación Galega para a Defensa da Sanidade Pública, xa que «non hai test para os profesionais en contacto cos usuarios, nin para os pacientes que con síntomas leves teñen que confinarse 14 días».
O principal foco de contaxio en Galicia son as residencias de maiores. Na comunidade hai 223 centros sendo o 80% de xestión privada. O presidente da Sociedade Galega de Xerontoloxía e Xeriatría, Miguel Ángel Vázquez, recoñeceu publicamente que actuaron «tarde e mal», polo que a Xunta cesouno. O Goberno galego enfróntase a varias denuncias interpostas por familiares e asociacións de residencias de maiores e discapacitados que a Fiscalía xa investiga, unha delas dirixida a Feijóo e a altos cargos da Xunta.
Unha das denuncias ás que tivo acceso Luzes, acusa á Dirección Xeral de Maiores de non socorrer aos residentes, que terminaron falecendo pola súa «inacción». Actualmente coñécense 121 falecementos en residencias e 116 en hospitais e residencias integradas, pero o Sergas non informa dos números por separado nin tampouco dos datos de afectación da pandemia nas súas instalacións. Ao mesmo tempo, Feijóo afea ao Goberno de «estar a ocultar os datos de falecidos e contaxiados en residencias» algo que el, asegura, non pode «compartir de ningún modo».
O presidente da Xunta nega que o estado crítico das residencias estea vinculado á privatización das mesmas, e afirma que a situación «é común en toda Europa e España». Postula: «O que temos que cuestionar é como se autorizan as residencias, que tipo de residencias debemos autorizar, que configuración arquitectónica teñen que ter os edificios, que persoal e que dotación de persoal de forma directa ou indirecta ten que ser sanitaria». Apuntou tamén que «Galicia foi unha das primeiras comunidades en crear residencias integradas» -que acollen, como a de Piñor en Ourense, a positivos con menor sintomatoloxía para deixar aos graves nas residencias e derivalos aos hospitais públicos- e recoñeceu a «ineficiencia» da Xunta para precisar a situación destes entornos.
O 31 de marzo o líder do PP galego anunciaba a preparación de dous hospitais de campaña. Equipáronse 450 camas en total cando aínda non se esgotaran os recursos da sanidade privada. O presidente da Xunta, informou o 15 de abril de que dá por superada a fase máis dura da pandemia en Galicia e asegurou nunha rolda de prensa na televisión pública que, como consecuencia, non ía ser necesario ocupar os hospitais de campaña, asegurando que a evolución da curva «é boa», afastándose do pico e do número de casos por día: «Caeu un 74%». Con todo, a principios desta semana confirmouse un repunte de positivos na comunidade, remontando entre 100 e 120 os casos por día.
«Hai razóns para o optimismo», alegou o 22 de abril o conselleiro de Sanidade no Parlamento, Jesús Vázquez Almuiña, a primeira vez que comparece desde o inicio do estado de alarma. A oposición tamén solicitou a intervención da conselleira de Educación, Carmen Pomar, ante a falta de información e indignación do alumnado, profesorado nas escolas e universidades, así como a incerteza das oposicións aos corpos docentes. Despois de ser suspendidas en todo o país, Galicia era a única comunidade que mantiña os exames para o 20 de xuño, algo que Feijóo defendía para «tentar preservar os dereitos desas persoas que levan estudando tantos meses». Este mércores 22, a conselleira anunciaba que as probas se aprazarían a 2021, garantindo a blindaxe das 3.600 prazas ofertadas. Pomar aproveitou a súa intervención no Parlamento para cargar contra o Goberno e explicou que os pasos en falso na suspensión das probas viñan dados pola falta de información: «Seguimos sen ter datos epidemiolóxicos por territorios que nos ofrezan unha perspectiva clara de como vai ser a volta á normalidade e das actividades que se poderán desenvolver e en que condicións». Agora, tras semanas de peticións e queixas de aspirantes e sindicatos solicitando a cancelación da proba, os candidatos poden respirar.
En canto á volta á normalidade, Feijóo asegura que Galicia «vai anticipar e vai apostar por unhas instrucións claras para a poboación» para poder falar de «desescalada» e buscar un horizonte «para as empresas e para a hostalería». Sobre a saída dos menores e o primeiro aviso do Goberno que limitaba o acompañamento a actividades permitidas, Feijóo atribuíuse a medida nun chío, a cal plantexara nunha reunión con Pedro Sánchez, pero que non estaba de acordo coa fórmula: “Non é a que ofrece máis garantías. Aínda hai tempo para que o Goberno reconsidéreo”.
Este artículo publicouse en orixe en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes