A Coruña.- Na cidade onde vive, Ferrol, Yolanda Díaz non logrou que Sumar pase de ser a terceira forza política despois de PP e PSOE. A vicepresidenta e ministra de Traballo non ofreceu alí nos últimos meses ningún acto electoral nin preelectoral de relevancia, e apenas logrou manter os resultados que Galicia en Común, a marca de Unidas Podemos (UP) en Galicia, obtivo na cidade nas eleccións xerais dos últimos anos.
Nas de 2015, o espazo de UP e as mareas locais sacou en Ferrol 12.400 votos en 2015; 10.722 en 2016; 7.047 nas de abril de 2019, e 5.770 na repetición electoral de decembro dese mesmo ano. Polo menos, nas de 2023 Díaz si logrou investir a progresiva tendencia á baixa na súa cidade con 6.291 sufraxios o 28J.
Aínda que vive en Ferrol ela naceu no veciño municipio de Fene, alén da ría onde están os estaleiros onde traballaba o seu pai, o exsecretario xeral de CCOO Galicia Suso Díaz. En Fene, Sumar tamén quedou en terceira posición cun 17,7% dos sufraxios.
Os resultados en toda Galicia tamén se quedaron moi lonxe dos que no seu día obtiveron as distintas marcas coas que o espazo das mareas, que uniron a Unidas Podemos cos nacionalistas de Anova e agrupacións locais independentes como Compostela Aberta, Marea Atlántica e Ferrol en Común.
O 10,94% de votos, por baixo da media estatal de Sumar
Sumar logrou en Galicia 175.813 votos, o 10,94% do total, por baixo da media da formación en toda España (12,3%) e case 12.500 menos dos 188.231 (12,8%) que obtivo Unidas Podemos na comunidade nas xerais de novembro de 2019. En abril dese ano foran 236.746 (14,5%).
Poida que iso non represente agora problema algún, porque en 2019, co peor resultado dese espazo político en Galicia nas xerais dos últimos anos -o 25% de apoios en 2015 e o 22,2% en 2016, con seis e cinco escanos, respectivamente-, Díaz acabou no Goberno de Pedro Sánchez primeiro como ministra e logo como vicepresidenta, situándose como a principal referencia dos seus líderes e como unha das máis importantes figuras políticas do Estado.
Díaz tamén se quedou lonxe en número de sufraxios dos resultados que obtivo nas autonómicas Alternativa Galega de Esquerdas (AGE), a coalición que fundou con Xosé Manuel Beiras que uniu ás esquerdas estatais e nacionalistas e na que empezou todo aquilo.
AGE irrompeu en 2012 no Parlamento de Galicia con máis de 200.000 votos, superando ao BNG tras unha campaña na Beiras e Díaz tiveron como asesor a un entón descoñecido Pablo Iglesias. Catro anos despois, reconvertida a marca en En Marea, lograron situarse como segunda forza no Parlamento de Galicia mentres as mareas locais gobernaban A Coruña, Santiago e Ferrol e entraban con concelleiros nunha vintena de municipios.
Descomposición
As diferenzas entre Díaz e Beiras e a descomposición do grupo parlamentario e con ela do resto do espazo culminou en 2020 coa perda dos catorce escanos que tiña no Parlamento autonómico.
Que Díaz lograse manter a representación galega de Sumar, que agora encabezan Marta Lois, doutora en Ciencia Política, ex concelleira en Santiago e candidata e deputada pola Coruña, e Verónica Martínez, inspectora de Traballo, exdirectora xeral de Traballo no ministerio de Díaz e candidata e agora deputada por Pontevedra, anima á militancia para pensar en que o retorno a O Hórreo —a sede da Cámara galega— volve ser factible.
«España e Galicia son progresistas, hoxe convertemos a ilusión en alegría», apuntou onte Verónica Martínez na súa comparecencia na sede de Sumar en Santiago despois de que Díaz o fixera na de Madrid. «Desde Galicia derrotamos a Feijóo», engadiu.
