O Servizo Galego de Saúde (Sergas) derivou a semana pasada un positivo do hospital de Ourense de volta á residencia de San Carlos de Celanova. Desde o inicio da crise sanitaria os usuarios carecen de médico no centro, así como de persoal de enfermería a tempo completo.
O Servizo Galego de Saúde (Sergas) devolveu a semana pasada un positivo que fora ingresado a finais de marzo no Complexo Hospitalario Universitario de Ourense (CHUO) de volta á residencia privada de San Carlos de Celanova, sendo positivo a día de hoxe. Os familiares dos usuarios denuncian desde o inicio da crise sanitaria que o centro non conta con persoal médico e que estiveron durante un mes sen equipo de enfermería ata a semana pasada, cando a dirección contratou a un enfermeiro, pero a tempo parcial. A residencia de Celanova é a primeira na que estalou a crise da COVID-19 nas residencias galegas.
Desta maneira, co movemento do paciente contaxiado saltouse a estratexia seguida desde os primeiros días, que consistía en impedir o fluxo de pacientes positivos, retirándoos de Celanova cara ao CHUO ou cara a Baños de Molgas -a Xunta cesou ao seu director, Miguel Ángel Vázquez, depois de criticar que se «actuou tarde e mal» e alegar que as residencias «non son hospitais»- un centro intermedio para acoller ingresados, onde chegaron a ser 33 residentes de Celanova os afectados. O obxectivo era converter a residencia de San Carlos nun centro «limpo», seguindo as recomendacións dos expertos xeriátricos, segundo explican familiares de residentes.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
Segundo informou a Consellería de Sanidade a Luzes, «por norma xeral en Ourense, os casos remítense á residencia integrada de Os Migrares ou a Piñor. Este é un caso excepcional que responde á perspectiva clínica do paciente e á valoración do Servizo do Traballo Social, comunicada e aceptada na residencia do domicilio». O médico e epidemiólogo Paco Vázquez Vizoso, portavoz de Alianza Galega polos ServizosPúblicos para Maiores e Dependentes, explica que os usuarios «deben de ser atendidos na súa casa, que son as residencias, xa que son centros sociosanitarios. Non ten sentido trasladalos, a non ser que sexa necesaria unha hospitalización», informa.
Vizoso explica que o centro de Piñor, un antigo hospital psiquiátrico, adaptouse para trasladar a aqueles positivos da residencia, como a do Barco de Valdeorras, que estean máis estables e que teñan menos sintomatoloxías. Desta maneira, os que están máis graves quedan na residencia porque están máis preto do hospital. «Habilitouse un centro coa idea de facer desaparecer o problema nas residencias e pasarllo aos hospitais públicos, pero é unha falacia».
Actualmente, na residencia de Celanova hai 30 negativos e 5 positivos que están en pisos diferentes do edificio. Dous pacientes están ingresados no CHUO, e 10 doentes en Baños de Molgas trasladados entre o 24 e o 27 de marzo. Ata a data faleceron 7 persoas. Entre as traballadoras hai 18 positivos confirmados despois das probas realizadas entre o 20 e 21 de marzo. O 8 de abril, debido a un cambio nos protocolos do Ministerio de Saúde e o Sergas, elimináronse as segundas probas de coronavirus tras completarse o período de corentena, e as traballadoras foron chamadas para reincorporarse.
O luns 16 de abril, unha delas non figuraba como traballadora de saúde e volveu realizar o test dando positivo. Entón o Sergas cancelou cinco reincorporacións esa mañá e decidiu que ao longo da semana volverá a facer a proba. O 20 de abril a residencia anunciou que dez delas deron negativo nunha segunda proba e que empezaban a reincorporarse. Durante este período contratáronse a nove traballadoras ante a falta de persoal no centro, auxiliares e xerocultoras. As familias queixáronse, «é coma se nunha planta dun hospital estivesen illados 5 afectados atendidos por auxiliares e gerocultoras, baixo a supervisión dun enfermeiro a media xornada», conta María Rodríguez a Luzes, portavoz das familias dos usuarios.
A portavoz das familias tamén lamenta a falta dun médico na residencia. No caso de necesitalo, chaman ao médico do Centro de Atención Primaria, edificio que está enfronte da residencia. Rodríguez lamenta que Celanova «é a única residencia de Galicia con casos positivos na que non hai un médico a cargo nin un servizo de enfermería a tempo completo. Hai unha emerxencia de saúde que esixe unha resposta sanitaria. A área sanitaria de Ourense aínda parece que non ten claro que a alarma está nas residencias, onde ocorren a maioría das mortes».
A Federación Galega de Usuarios de Familias da Dependencia e Residencias (REDE) denunciou ante a Fiscalía a empresas e funcionarios de residencias pola «violación de 8 artigos do Código penal, por presuntos delitos de abandono, omisión de socorro con resultado de mortes e lesións, de maneira dolosa e con prevaricación, na actuación previa e na propia xestión da crise da pandemia do coronavirus nas residencias en Galicia».
Desta maneira, REDE presentou ante a Fiscalía unha denuncia contra o director xeral de Maiores e Persoas con Discapacidade da Xunta, Ildefonso de la Campa Montenegro; o subdirector xeral de Autorización e Inspección de Servizos Sociais, Fernando González Abeijón, e contra a xefa do Servizo de Inspección de Maiores e Discapacitados, Berta Besada Porto. Así mesmo, REDE tamén denunciou aos propietarios e directivos de 9 residencias de DomusVi en Galicia, entre eles a CEO de DomusVi, Josefina Fernández Miguélez.
Críticas contra a propaganda do PP
O portavoz de Galicia en Común-Anova Mareas, Antón Gómez Reino, reclama a intervención dos centros de maiores: «é intolerable que a Xunta siga sen facer nada e que o único recurso das familias para impedir a grave situación á que están sometidos os usuarios sexa acudir aos tribunais, que só poderán actuar cando seguramente xa sexa demasiado tarde». Da mesma forma, engade que ao «presidente da Xunta só interésalle tapar o asunto con propaganda destinada a manter un modelo baseado nos recortes e as privatizacións».
O secretario xeral do PSdeG-PSOE, Gonzalo Caballero, postula que a chegada do PP á Xunta supuxo unha «aposta importante pola privatización dos centros», e que «algo falla» cando os seus usuarios son a metade dos falecidos en Galicia por coronavirus. Considera que as medidas asumidas polo Executivo autonómico para paliar a crise sanitaria non resultaron «efectivas». «Onde a Xunta ten plenas competencias é onde temos os peores escenarios», sostivo Caballero, que alegou que ve a Feijóo «máis ocupado na propaganda que en traballar lealmente co Goberno de España».
Pola súa banda, o Bloque Nacionalista Galego (BNG) insta á Xunta a trasladar aos hospitais a todas as persoas maiores das residencias con COVID-19 e insta a Feijóo a «dar a cara» na Cámara galega, «mentres se prodiga na Televisión de Galicia, con 17 comparecencias en directo desde que o 14 de marzo declarouse o estado de alarma, mentres que só acudiu unha vez ao Parlamento», considerou a portavoz do BNG, Ana Pontón.
Este artículo publicouse en orixe en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes
