Disclaimer: este título e o que se conta no artigo parafrasean un dos máis célebres episodios da serie de animación The Simpsons. Ao contrario do que acontece coa serie, a proposta que aquí se debate non é ficción, e non desaparecerá como o recordo dunha liña argumental mediocre cando comece o seguinte episodio.

Nas eleccións municipais de 2003, o xa politicamente defunto Dositeo Rodríguez levaba no seu programa electoral unha cativadora idea: construír en Santiago un parque temático dedicado ao Camiño. A súa candidatura non trunfou, o PSOE reeditou o seu pacto de goberno co BNG, e Dositeo marchou para casa (e para a Fundación Cela) sen saber que a súa idea sempre estivera en marcha: 16 anos despois, a zona vella de Compostela é un parque temático de feito, e os seus habitantes asimilámonos a este entorno idílico para turistas, os máis aceptando resignados que nos pidan indicacións cada poucos pasos, e os menos (os moitos menos, se temos en conta a concentración de establecementos de hostalería e pisos de aluguer turístico nuns poucos petos cheos a rebentar) tentando tirar beneficios da invasión: os comercios e tascas reconvértense en tendas de souvenirs e sushi bars, os servizos encarecen, e a historia da cidade desvirtúase para adaptarse ao que os visitantes esperan dela (xa hai guías turísticos aos que non lles treme a voz ao afirmar, ignoro se con comisión ou sen ela, que a Rúa Nova sempre se coñeceu como «calle de la tortilla»).

Visto o devir da historia, alguén debeu pensar que a ocorrencia de Dositeo non fora tan disparatada, e outros candidatos afanáronse en superar a piada con propostas máis inverosímiles. Nesas estabamos cando un bo día se achegou á cidade un tipo con pulcro traxe de chaqueta, gravata de lazo e sombreiro con cinta. Traía unha maqueta debaixo do brazo e regalou os ouvidos da prensa local cunha cancionciña que prometía turistas a eito, inversións millonarias e, en definitiva, poñer a Cidade da Cultura (ese mastodonte erixido a un tiro de pedra da que sempre fora cidade da cultura), no mapa. O tipo, que xa levaba uns anos vivindo das rendas do anterior alcalde e vía como cada catro anos perdía apoio, sabía que precisaba un golpe de efecto para atraer a atención da prensa local e dos empresarios, e así foi como xurdiu unha das ideas máis potencialmente perigosas, caras, e sen dúbida algunha estúpidas das que conformaban o ronsel de propostas tourist-friendly de comezos do século XXI: construír un teleférico con capacidade para levar 2.000 pasaxeiros á hora desde o casco histórico até o complexo da Cidade da Cultura, arrasando leiras, hortas, brañas e mesmo edificios históricos ao seu paso.

Para darlle un baño de seriedade á arrancada, o concello solicitou ao ICOMOS (Consello Internacional de Monumentos e Sitios da UNESCO) un informe sobre o impacto deste teleférico. O resultado foi demoledor: o estudo non só desaconsellaba enerxicamente a construción do teleférico, senón que cuestionaba as motivacións e os intereses de quen promovera a Cidade da Cultura, e puña de manifesto o que moitas levabamos anos barruntando. Os técnicos da UNESCO concluíron que a Cidade da Cultura era unha peza de deseño introducida de forma arbitraria e por cuestións de rédito político, que ía ter un impacto moi negativo sobre unha cidade do rango cultural de Compostela e que o teleférico representaba unha ameaza para o noso patrimonio, vulnerando polo camiño unha chea de cartas e ditados europeos sobre a protección do mesmo. Nun dos parágrafos máis contundentes do informe, os técnicos preconizaban:  «se Santiago renuncia aos seus perfís, á súa potencia simbólica, espiritual e académica, a ese carácter rural que se filtra até o seu corazón e, pola contra, se especializa cada vez máis en ser un mercado turístico e centro administrativo rexional, entreverado de monumentos, edificios de arquitectos de firma e teleféricos, non agoiramos bos tempos para a súa autenticidade». Non é difícil imaxinar o rubor subir á face dos dignos representantes da burguesía compostelá ao leren esa referencia ao carácter rural da cidade.

Alporizados con esta recomendación, os hostaleiros e feirantes que vían en perigo os seus gorentosos negocios acudiron á prensa local para descualificar os técnicos, e a tinta de todos os xornais enzurrou o informe da UNESCO, o mesmo organismo que anos atrás declarara a Compostela e ao seu camiño Patrimonio da Humanidade. Daquela, o alcalde Bugallo decidiu fuxir cara adiante  e deixou o proxecto do teleférico gardado nun caixón, agardando quizais a futuras campañas electorais.

Agora, 11 anos despois, o PSOE local decidiu tirar o po a algunhas das reliquias aparcadas no local do partido e presentalas con novo envoltorio perante os ollos do electorado. Así retornou o Bugallo de pulcro traxe de chaqueta, gravata de lazo e sombreiro con cinta, para entoar mais unha vez a súa copliña, acompañado no seu ascenso ao curuto do Gaiás polos representantes da prensa local e empresarios turísticos nunha perfecta coreografía, mentres a veciñanza pregunta, dubidosa:

-O do teleférico non será un exceso?

-Aparte, señora, que ven o progreso!

-Pensei que o ICOMOS dixera que non…

-Uns bolivarianos é o que son!

-Estamos a perder autenticidade…

-Pero máis turistas virán á cidade!… Que foi o que dixen? Teleférico! Como se chama? Teleférico! Iso é, teleférico! Teleférico! Teleférico! Teleeeeee… férico!!!

Mentres Bugallo e a súa corte compostelá rematan o numeriño con mans de jazz, nós aínda nos debatemos entre usar os nosos votos para seguir amañando os problemas do día a día, como propuña Marge no universo paralelo a esta historia, ou caer rendidos perante as veleidades do ex-alcalde resucitado.

E sempre nos gustou Marge, por sensata. Sexamos Marge.