Estas últimas semanas tiven moitos temas enriba da mesa sobre os que podía tratar este artigo que comezas: o informe PISA, a prohibición dos móbiles nos centros educativos, o efecto das pantallas nas crianzas. Porén, acabo de escribir «ás veces necesito que me abracen» noutro lugar, por outro motivo, e non sei por que os ollos se me encheron de bágoas. Intento dicirme que estou baixa de defensas pola gripe e que as hormonas da maternidade blablabla, e quizais si é por iso, ou quizais non. A miña amiga Anna di que estou demasiado obsesionada con producir algo e que iso me impide producir nada, e na miña cabeza aparece unha vociña que di que este ano xa producín unha filla, e esa voz ten o mesmo ton e cadencia de toda esa xente que me dixo na vida real cousas moi semellantes: que se a nena era a miña mellor creación, o meu mellor traballo, que se este ano xa cumprira.
Traer unha filla a este mundo para min non é crear nada. Todo o fixo o meu corpo, si, pero de forma inconsciente. Non souben cando o feto pasou a ser un bebé, nin se realmente un feto pasa a ser un bebé así, sen nada no intermedio. Non me decatei de cando empezou a ter unllas, ou ósos, ou pelo. Non me concentrei para que se lle desenvolvesen as pupilas, nin tampouco os tímpanos. Tan sequera lembro cando foi a primeira vez que notei que se movía no meu interior: confundino con gases.
Crear, pola contra, é unha acción consciente. É tamén unha acción circular, porque pasas polos mesmos camiños moitas veces, intentando comprobar que o estás a facer ben. Desterremos xa a idea de que as persoas que creamos recibimos visitas das musas e facemos obras de xeito automático e instantáneo, coma se a nosa man fose guiada por un ente superior, por favor. Xestar un bebé, non obstante, é algo lineal, unha vez tomas a decisión de avanzar por ese carreiro. Poucas máis eleccións podes facer durante o traxecto, moito menos volver atrás. Non podes elixir que naza san, nin que sexa neno ou nena, nin que pese ou mida máis ou menos. Todo o contrario do que significa crear.
As perdas tampouco son momentos nos que unha escritora coma min consiga sacar nada, e iso que este ano houbo máis destas do que achegas: meu avó Xulio, a miña cadela Pipa, o meu gato Roger. Vinme na necesidade de pensar se meu avó morrera este ano porque aconteceu durante o embarazo e teño esa época algo borrosa. Non son moi boa coas datas, pero tivo que ser, porque no 2022 só estiven conscientemente embarazada menos dun mes, cando fixen unha proba porque no dentista necesitaban facerme unha placa. Vivín con néboa cerebral permanente moitos meses, e para unha persoa que traballa creando iso si é un problema. Sígoa tendo. Anna afirmaría que volvo medilo todo en termos de produción e seguro que ten razón, porque ela pariu dúas fillas e nunca a vin queixarse tanto como o fago eu, supoño que porque ela estaba centrada en desfrutar. Ou como mínimo, en intentalo.
Sei que estou a vivir unha época que non volve, a dos bebés. Seino: xa dixen antes que este era un camiño lineal, de non retorno. Como todo o que non regresa, debería estar moi concentrada en gravalo a lume na memoria, pero ultimamente unha das miñas actividades favoritas é pensar nos seres queridos que xa non están e fantasiar con como acollerían a chegada da miña filla. O único que a coñeceu dos tres foi Roger, que aínda maliño subía ao seu berce e poñíase a durmir a carón dos seus pés, coma se todo o cansazo e a dor que sentía fosen máis liviáns alí nese recuncho. Sei que meu avó, aínda que a vise, esqueceríaa ás poucas horas. A cuestión é que eu non: a imaxe deles dous ficaría no meu recordo para sempre, igual que permanecería o fociño de Pipa achegándose á bebé para comprobar que ese anaco de carne mol cheiraba moi parecido a min.
O Nadal achégase e eu querería que a vida fose circular, como crear. A memoria fállame e iso implica que avanzo sen ter un mísero retrovisor co que mirar cara a atrás de cando en vez, a pesar de que os meus pés sigan camiñando. Supoño que por iso ás veces necesito que me abracen, aínda que non me guste demasiado o contacto físico. Volvo a todas esas persoas e animais que me faltaron este ano, seres aos que quixen e sigo querendo, a pesar da ausencia, e xogo a un xogo perverso: que estaría disposta a entregar para velas unha última vez? Sería quen de borrar a miña filla por un día, un mes, un ano máis de vida das outras? Acaso cando unha chega outras teñen que marchar, coma nun equilibrio macabro? Sei que non sacrificaría nada do agora polo pasado, claro, pero crear unha crea incluso disxuntivas morais absurdas.
Non sei se este artigo é lineal ou circular. Coido que simplemente é, sen máis. Anna estaría orgullosa. Vén aí a época por antonomasia na que as familias e amizades se reúnen e temos o corazón quentiño a pesar do frío, e eu atrévome a darche un consello a ti que me estás lendo: crea. Todas as persoas somos creadoras das lembranzas que ficarán, dos recordos cos que facemos que a vida, a pesar das perdas, si sexa un chisco circular.
Felices festas ás que ficamos en carne e óso e ás que seguen vivindo dentro de nós.
