A Coruña.- A morte de Samuel Luiz non serviría para nada se o seu caso non pecha cun veredicto indubitable, firme e exemplar. Se non é así, se non se castiga a todos e cada un dos responsables do seu linchamento, ou se pola contra se pena alguén que non o mereza de verdade ou cuxa implicación non foi certamente probada, a mesma maldade que acabou coa vida do mozo esparexerase sobre a memoria que nos deixa.

A fiscal do caso, María Olga Serrano, defendeu este xoves a condena dos cinco presuntos asasinos que desde hai tres semanas sentan na Audiencia Provincial da Coruña, cun relato convincente e meticuloso baseado nas probas testemuñais e documentais que os sinalan con escasa marxe para a dúbida como coautores do horrible asasinato. Serrano foi precisa, contundente e concluínte, non só pola carga emocional que contiña a súa alegación, que a tivo, senón pola solidez da armazón de razóns xurídicas sobre a que o construíu.

«A morte de Samuel foi unha cacería, e todos os que participaron nela son culpables da súa morte», dixo a fiscal, quen lembrou ao xurado que a xurisprudencia do Tribunal Supremo establece desde hai anos que nos crimes grupais a autoría corresponde a todos os que se implicaron neles. Dá igual se, tomados de maneira individualizada, os seus actos nunca poderían conducir por si sós ao resultado final. O que importa é se, sumados un detrás doutro, contribuíron a alcanzalo. Entón, débese fallar que todos cometeron o delito. Foi iso o que pasou con Samuel o 3 de xullo de 2021 no paseo marítimo de Riazor, na Coruña?

Atraco

A representante da Fiscalía expuxo o exemplo dun atraco en grupo, no que todos os atracadores –tanto o que o idea como o que conduce o vehículo que os transporta, como quen brande a arma coa que se ameaza as vítimas ou o que efectivamente se apropia das súas pertenzas– deben ser condenados polo mesmo delito de roubo con violencia.

Ademais, os acusados de matar a Samuel non compoñerían unha banda de apandadores, senón algo moito peor. Comportáronse, en palabras literais da fiscal, como «unha manda de lobos», na que uns sinalarían a Samuel para que outros o acurralasen «a dentalladas», mentres o resto da xauría impedía que ninguén frease o ataque. «O seu obxectivo era aterrorizar, esgotar e matar», narrou, nun asalto inhumano «reflexo dunha crueldade extrema».

Serrano foi debuxando un a un os perfís dos cinco acusados que a Fiscalía considera asasinos. Primeiro, Diego Montaña, «o macho alfa ao que todos obedecen», para quen pide 25 anos de cárcere. É el quen ameaza a Samuel ao berro de «maricón de merda!», inicia o linchamento e aparece en boca de case todas as testemuñas e nas gravacións dos feitos como partícipe de todas as malleiras sucesivas que acabaron coa vida de Samuel.

En segundo lugar, Alejandro Freire, «lugartenente do líder» da manda, que corre en axuda do seu xefe, tenta estrangular a Samuel e perségueo durante todo o percorrido mortal, a puñadas e patadas, enfrontándose a quen trataba de evitalo, ata que o ve caer na calzada, inerte e ensanguentado. Pide para el 22 anos de reclusión.

En terceiro lugar, Catherine Silva, «a doce nena que mantiña unha relación tóxica con Diego» e para a que pide outros 25 anos, e cuxa versión exculpatoria, na que segundo a fiscal «mentiu varias veces», contradí os testemuños das testemuñas presenciais e as imaxes das gravacións do suceso: é ela a que sinala a Samuel antes de que Diego o agreda, apartando a quen tentou axudarlle, e a que segue á horda que quería darlle caza, incluídos os menores xa condenados polo crime, sen apartarse da manda e mesmo gardando as pezas de abrigo dos seus amigos para que, de novo no literal do discurso da fiscal, «non se manchasen co sangue dun maricón».

Cuarto, Kaio Amaral Silva, «quen se creu o primeiro da clase acudindo o primeiro á Policía» mentindo sobre a súa vestimenta para que non puidesen identificalo, tras comprobar que no paseo marítimo había cámaras. Lonxe do papel de «mero espectador» que se atribúe a si mesmo, Kaio patería a Samuel e roubaríalle o móbil para tentar vendelo aos poucos minutos. A fiscal, que pide para el 27 anos de prisión, lembrou que a única que sustenta a tese de Kaio é a súa exmoza, contra quen anunciou que pedirá a incoación doutro proceso penal por prestar falso testemuño durante a vista.

«O mentireiro»

O quinto lobo sería Alejandro Míguez, «o mentireiro», porque faltou á verdade á Policía, como el mesmo recoñeceu, nas súas dúas primeiras declaracións, así como á xuíza de instrución na terceira, para negarse a declarar no seu cuarto interrogatorio. Varias testemuñas, así como as gravacións peritadas pola Policía, móstrano entrando con ímpeto e intención de golpear nas melés que se formaron sobre Samuel, e enfrontándose logo a Ibrahima e Magatte, as dúas persoas que acudiron no seu auxilio e a quen distraería impedindo a eficacia da súa acción. «Agora que pode mentir», dixo a fiscal en referencia ao quinto testemuño de Míguez na vista oral, cando non estaba obrigado a dicir a verdade, «pretende que o creamos». «Pois non», abundou Serrano, que pide para o acusado 22 anos de cárcere.

A fiscal e os avogados da familia de Samuel e da Asociación pola Libertade Afectiva e Sexual (ALAS) da Coruña, que exerce a acusación popular, presentaron o seu informe final na última sesión da vista. Previamente, todas as partes, salvo a defensa de Catherine Silva, modificaron as súas cualificacións dos feitos e as súas peticións de penas. Manteñen a inocencia dos seus defendidos, pero ofrecen aos xurados fallos menores no caso de que non a aprecien. A de Diego Montaña pretende que se trataría como moito dun homicidio imprudente ou dun homicidio con lesións; do mesmo xeito que a de Freire.

A de Míguez, dun delito de lesións ou de lesións con aleivosía. Eses tipos castíganse con penas moito menores. A de Kaio Amaral, pretende como máximo un contra o patrimonio, polo que ofrece á familia de Samuel 850 euros de indemnización polo roubo do teléfono.

A fiscal desmontou as paráfrases coas que as defensas cualificaron o linchamento.

No caso da Fiscalía e as acusacións, tamén modificaron as súas cualificacións para pedir penas subsidiarias nos casos de que o tribunal non aprecie a participación activa no crime de Catherine Silva e Alejandro Míguez, os dous acusados que seguen en liberdade. Serrano deixou claro que o facía por obrigación e que mantiña a súa petición inicial por asasinato con saña e aleivosía e, para Catherine, coa agravante de homofobia. Pero se os xurados non apreciasen que as súas accións resultaron esenciais para a morte de Samuel, pediu que entón os consideren cómplices deses mesmos delitos cunha recomendación de penas de 14 anos e 6 meses e de 13 anos, respectivamente.

O relato da fiscal foi longo, elaborado e meticuloso, duro e por momentos doloroso, con apelacións aos pais de Samuel, á intervención de Magatte e Ibrahima e á concienzuda, comprometida e eficaz investigación da Policía. Baseándose nela, a fiscal tamén desmontou as paráfrases coas que as defensas cualificaron o linchamento –«Non foi unha pelexa, eran sete persoas contra unha»–, e as atenuantes que pretenden apelando a que os acusados actuaron baixo a influencia do alcol e as drogas ou que, no caso de Freire, padece un trastorno que afectou á súa capacidade cognitiva e volitiva. «É falso. Sabíano, víano, eran conscientes de que ían matalo e participaron todos niso», engadiu.

A avogada da familia de Samuel, Esther Martínez, subscribiu a alegación da fiscal e sustentouno cunha descrición pormenorizada dos feitos e das probas e testemuños ofrecidos durante a vista. Foi moito máis conciso o do letrado de ALAS, Mario Pozzo-Citro, quen advertiu da necesidade dun veredicto xusto para lograr que algún día non sexa necesario que existan organizacións como a que el defende.

Pozzo-Citro interveu moi pouco no xuízo, seguindo a intención de ALAS de evitar calquera protagonismo. A súa presidenta Ana G. Fernández, tamén asistiu durante máis de tres semanas ás sesións que se celebran na Audiencia da Coruña, sen facer declaración algunha ao medio centenar de medios que seguiron o caso, para que non pareza que tentan determinar ou influír no fallo do xurado ou que contribúen a un xuízo paralelo contra os acusados.

Dentro e fóra da sala de vistas, con todo, os dous explicaron este mércores por que estaban alí: para que calquera malnacido que se crea con dereito a discriminar, menosprezar, humillar, insultar, agredir e ata asasinar pola condición sexual que crea advertir noutra persoa saiba con certeza que os atopará sempre enfronte. A eles e a un tribunal.

«Samuel foi asasinado por unha manda que o moeu a golpes só por ser el. O xurado ten a oportunidade de restablecer a confianza na Xustiza», dixeron. Foi algo similar á frase que expuxo a fiscal ao terminar a súa alegación diante do xurado: «A Samuel só lle quedan vostedes. Hónreno».