O vertedoiro de 1,03 millóns de m3 de residuos industriais instalarase nun polígono onde varias empresas acumulan denuncias por verteduras, pestes e incendios ocasionais. A obra non conta con estudo xeotécnico e espérase a chegada de 300.000 toneladas de lindano.
A Consellería de Medio Ambienete está a tramitar a AAI (Autorización Ambiental Integrada) dun vertedoiro de 1,03 millóns de m3 no polígono de Somozas (A Coruña), que se atopa a 250 metros dunha Rede Natura, sen un estudo xeotécnico que avale as consecuencias na zona. Varias empresas de residuos xa foron denunciadas por verteduras, pestes e incendios que poden seguir aumentando coa chegada de 300.000 toneladas de lindano.
A UTE PMA-CONTECO/Sogarisa é a sociedade pública que solicitou a disposición deste novo vertedoiro que correrá a cargo do Goberno autonómico unha vez valorado o proxecto. Fontes da empresa consultadas por Público explican que o vertedoiro é «necesario» polo propio servizo que prestan e que non queren entrar «en polémicas», despois de ser preguntados polas críticas das asociacións ecoloxistas como Adega que denunciaron publicamente a tramitación.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
Pola súa banda, a Dirección Xeral de Calidade Ambiental da Xunta explica que a ampliación dos vertedoiros de residuos perigosos é «necesaria» para «poder xestionar os residuos perigosos producidos na comunidade» debido á «carencia doutras infraestruturas». Tamén para poder xestionalos e evitar así unha «vertedura ilegal ao medio natural» ou en vertedoiros non preparados tecnicamente para asumir esa tipoloxía de lixos.
En canto a que a localización estea a uns metros da Zona de Especial Conservación (ZEC) Ortigueira-Meca, a Xunta solicitou un informe a Patrimonio Natural do que non hai resposta e que cumpre cos criterios establecidos no Plan de Xestión de Residuos Industriais de Galicia (PRIGA), xa que especificamente non se situará na zona protexida, pero si a 250 metros da Rede Natura. A Asociación para a Defensa Ecolóxica de Galiza (Adega) xa avisou da afectación ao medio ambiente.
Ante a falta de estudo xeoténico, a Consellería explicou a este medio que no proxecto inclúese un estudo de 2007 cuxos resultados se consideran representativos para a construción da novo vertedoiro. O secretario técnico de Adega, Fins Eirexas, conta que esta información é xeral e que un buraco de un millón de m3 pode ter comportamentos e secuelas desde o punto de vista sísmico e hidrolóxico. Eirexas sostén que o plan se traducirá nun «foco de contaminación» que non afectará só o espazo protexido senón a toda a comarca. Colectivos ecolóxicos e veciñanza denunciaron verteduras, depósitos de residuos e verteduras de depuradores e tamén Augas de Galicia levantou expedientes de infracción polos mesmos danos ao medio ambiente galego.
O documento do proxecto ao que tivo acceso Público recolle que nunha balsa almacénanse residuos derivados do desastre do prestige que aínda non foron tratados e que se estiman que son unhas 10.000 toneladas. Ata este momento non se sabía que aínda quedaban lixos de chapapote en Somozas porque en 2012 Sogarisa, nun principio, tratáraos. Con todo, Adega sostén que non é «sorpresa» porque a Xunta e o Goberno do Estado pasáronse «a pelota» para facerse cargo da xestión dos restos da catástrofe ambiental. A concesionaria menciona na documentación que no polígono espéranse toneladas de residuos de lindano procedentes de terras contaminadas en Porriño (Vigo), «moito máis perigosos que o chapapote» explica Adega, e que xa están a ter o seu impacto en hortas e acuíferos. Ademais, non se sabe exactamente que cantidades de lindano recibirán, onde se atopan e que grao de toxicidade supón. «É un problema ambiental de primeira orde», conta a asociación ecoloxista, que critica que a Xunta non fixo «nada» para abordar o problema do lindano.
Sen política de prevención de residuos
Adega defende que o enterramento de residuos ten que ser o último paso e non a primeira opción para a Administración autonómica. A política industrial do Goberno galego non aborda as estratexias de prevención, redución, reutilización e reciclaxe antes de chegar á eliminación. A Xunta enterra e queima tamén os residuos orgánicos e dispón superficie necesaria para iso.
No principio do ano a Lei de residuos e chans contaminados da Xunta foi rexeitada por asociacións ecoloxistas, posto que o 49% da xestión do lixo está en mans dunha empresa privada, Naturgy, e os refugallos urbanos viaxan quilómetros a un vertedoiro de Cerceda para queimalos a partir do gas natural cedido pola entidade. Mesmo o Goberno galego chegou a xustificar que a eliminación de residuos crea postos de traballo. O secretario técnico de Adega explica que o sistema terá que chegar ao seu fin xa que debaixo da alfombra non se pode esconder todo.
