A Coruña.- A Xunta de Galicia respondeu este luns á multitudinaria manifestación do pasado domingo en Santiago contra a macrocelulosa da multinacional portuguesa Altri en Palas de Rei, na comarca lucense da Ulloa, asegurando que os primeiros informes de avaliación sobre o impacto ambiental da fábrica que puido valorar son favorables á instalación do complexo.
Así o asegurou nunha entrevista na Radio Galega a conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ánxeles Vázquez, quen asegurou ademais que a oposición e as organizacións ecoloxistas e veciñais que se opoñen ao proxecto, e que convocaron a protesta que segundo os seus cálculos secundaron máis de 100.000 persoas, «están a manipular a información».
Os argumentos de Vázquez van en liña co que sostén a propia empresa, que publicou este luns nos diarios galegos unha plana de publicidade paga en formato que simula ao dun texto xornalístico, con titular, entradilla, destacados, ladillos e suposta firma con iniciais. Na peza, os responsables da compañía, que aparecen como únicas fontes, afirman que hai «unha campaña de desinformación con mensaxes rotundamente falsas e alarmistas» sobre os perigos da factoría.
Segundo desvelou a conselleira de Medio Ambiente, a Xunta solicitou 26 informes sobre o proxecto cuxa avaliación completa estará dispoñible no primeiro trimestre de 2025. De momento, segundo Vázquez, os que xa puido analizar indican que Altri cumpre os requisitos legais.
Criterios da OMS
«Os técnicos especialistas na materia din que en relación ás emisións, os parámetros están moi por baixo de [o que establece] a lexislación nacional, europea e o que nos pide a Organización Mundial da Saúde (OMS), que son moito máis estritos». «En canto ás verteduras aos ríos, estamos na mesma situación», engadiu Vázquez.
O proxecto de impacto que Altri presentou diante da Xunta e que se publicou no Diario Oficial de Galicia en marzo pasado contempla a construción do seu complexo nunha área de 366 hectáreas lindeiros cunha zona de Rede Natura, xunto ao Camiño de Santiago, a escasos centenares de metros de núcleos de poboación e en terreos sobre os que a Xunta se comprometeu a establecer medidas de protección dada a súa riqueza ecolóxica e paisaxística.
A planta extraerá a diario 46 millóns de litros de auga do Ulla, ao que devolverá 30 millóns de litros depurados pero aínda contaminados
Nesa área levantaranse, entre outras instalacións, tres caldeiras para a incineración de madeira e un forno de cal, ademais dunha planta de regasificación, outra de produción de osíxeno, outra de ozono e outra de preparación e almacenamento de compostos como hidróxido de sodio, peróxido de hidróxeno, acedo sulfúrico, sulfato de sodio e carbonato de sodio.
A planta extraerá a diario 46 millóns de litros de auga do río Ulla, dos que devolverá 30 millóns de litros depurados pero aínda contaminados a unha temperatura de 27 graos, o que podería elevar en ata outros tres a temperatura do acuífero, que desemboca sobre os bancos marisqueiros da ría de Arousa. Ademais, consumirá 1,2 millóns de toneladas anuais de eucalipto, contribuíndo así a fomentar o cultivo da especie invasora que ameaza a biodiversidade forestal do país.
Dioxinas
Altri non respondeu á solicitude de Luzes-Público para que algún dos seus portavoces valore a contestación social contra o seu proxecto. Pero nas páxinas de propaganda camuflada como información que inseriu na prensa escrita asegura que a súa actividade «de ningunha maneira supoñerá unha ameaza para a saúde das persoas nin dos animais». Entre outras cousas, sostén que non producirá dioxinas porque nos seus procesos non vai utilizar «cloro nin lixivias». «O demais son bulos», di a empresa.
O certo é que as expertas da Plataforma Ulloa Viva, da Plataforma en Defensa dá Ría de Arousa e das organizacións ecoloxistas e veciñais que se opoñen á macrocelulosa, non advertiron contra as dioxinas –compostos policlorados– senón contra as substancias tóxicas resultado dos seus procesos que emitirá á atmosfera a través dunha cheminea de 75 metros, que expulsará, aseguran, «xofre, óxidos de xofre, óxidos de nitróxeno, monóxido de carbono e material particulado», ademais de 60.000 toneladas anuais de dióxido de carbono, o principal gas causante do efecto invernadoiro que causa o cambio climático.
As citadas expertas tamén alertan de que a auga que Altri devolverá ao Ulla supostamente depurada conterá tamén «amonio, nitratos, sulfatos, fosfatos e fósforo total», e que non estudou as reaccións que eses compostos poden ter coa elevada contaminación orgánica que padece o encoro de Portodemouros, onde desauguará as súas verteduras.
Na publicidade inserida nos medios Altri tamén sostén que a materia prima que utilizará a planta será celulosa de madeira de eucalipto «que dará orixe a fibra para produtos téxtiles, non papel», insistindo no supesto carácter ecolóxico da súa actividade. O certo é que no proxecto que presentou á Xunta e que foi publicado no DOG, figura como categoría principal da súa actividade industrial a «fabricación de pasta de papel a partir de madeira ou doutras materias fibrosas».
400.000 toneladas anuais de celulosa
Nese mesmo documento exponse que a planta terá «unha capacidade final de produción de 400.000 toneladas/ano de celulosa (soluble) e 200.000 toneladas/ano de lyocell (tecido artificial e ecolóxico fabricado a partir de pasta de madeira de eucalipto), que se desenvolverá nunha fase inicial cunha produción de 250.000 toneladas/ano de celulosa e 60.000 toneladas/ano de lyocell».
A portavoz nacional do BNG e líder da oposición en Galicia, Ana Pontón, comparou este luns o movemento Altri Non co Nunca Máis que xurdiu como resposta á xestión da crise do Prestige, e reclamou ao presidente da Xunta, Alfonso Rueda, que se «baixe da súa prepotencia e teña a humildade» de escoitar o «clamor social frente á bomba ambiental da macrocelulosa de Altri», segundo informou a formación nacionalista nun comunicado.
Noutra nota de prensa, o secretario xeral do PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, asegurou que ten a certeza de que Altri non recibirá os preto de 250 millóns de euros de fondos públicos das partidas Next Generation da UE que pretende, e puxo en dúbida a viabilidade económica do proxecto: «Se precisa dun 25% de financiamento público a fondo perdido, estamos diante algo que cheira a chamusquina», afirmou