As mariscadoras de Arousa, sen campaña de Nadal polos temporais máis fortes dos últimos anos

As tempestades do inverno pasado arrasaron cos bancos marisqueiros e as traballadoras de Carril non teñen produto que vender nas lonxas. Levan máis de quince días sen percibir ingresos e piden o cesamento da súa actividade para poder retomar a extracción en marzo cos bivalvos recuperados.

O 31 de outubro foi o último día que as mariscadoras de Carril na Ría de Arousa (Pontevedra) percibiron ingresos polo seu traballo: a extracción de ameixa e berberecho e a súa posterior venda na lonxa. Pouco antes do confinamento da primeira onda xa coñecían a crítica situación dos seus bancos pesqueiros, afectados polos temporais e as continuas baixadas de salinidade do inverno pasado. Cun 30% de produto de mar e por recomendación da Consellería continuaron o seu traballo, pero o recurso esgotouse. A única solución para elas parte do cesamento de actividade á espera de que os 80.000 euros de semente plantada dean o seu froito.

A escaseza de moluscos pola inestabilidade meteorolóxica non sobrevén desde 2014. A bióloga da confraría de Carril, encargada de estudar o estado dos terreos e os bivalvos, deu a coñecer en febreiro os datos dos distintos mariscos. Nalgunhas zonas de extracción a ameixa fina situábase xa nun 82% de mortaldade, a babosa en 98,5% e o berberecho en 97,3%. Nese momento as arousás recoñeceron que se non paraban de inmediato a recollida do recurso non chegarían á campaña de Nadal e moitos menos a comezos de 2021. Coa produción actual gañan tres ou catro euros ao día. Por iso reuníronse co Instituto Social da Mariña (ISM) para pedir información sobre o cesamento de actividade, debido a que ao non haber produto para vender, as traballadoras do mar non ingresan ningún tipo de contía e deben seguir pagando o seguro da Seguridade Social. O ISM comunicoulles que non habería inconveniente para decretar o parón, algo que lles permitiría recibir unha axuda do Executivo autonómico, pero para que se faga efectiva necesitan un informe da Consellería do Mar.

[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]

En febreiro a Xefatura Territorial de Pontevedra recomendou á confraría que continuase extraendo o pouco molusco que quedaba nas zonas e que esperase para sementar novo. Cando o fixeron, as mariscadoras plantaron 80.000 euros de semente -pagan cada ano 600 euros para que isto sexa posible- e realizaron tarefas de limpeza con tractores. A finais de outubro as mariscadoras tiveron que parar a súa actividade xa que continuar traería consecuencias a longo prazo, aínda que perdan os ingresos polo Nadal. «Non vale a pena a cría sementada, sería mover a semente continuamente para alcanzar esas cotas, sería hipotecar o futuro», conta en declaracións a Público o presidente da Confraría de Carril, Rolando Vidal.

A organización púxose en contacto coa Consellería e a administración notificoulle que para programar o seu cesamento habería que realizar unha adaptación do plan de explotación de marisco. Esta cuestión, o parón da actividade por falta de produto, levárona a asemblea por parte da agrupación sectorial -órgano de xestión dos sectores de produción das traballadoras- e votouse a favor do cesamento de actividade, onde 53 persoas dixeron «si», cun voto en contra e dúas abstencións. Aquí é onde radica o principal problema para as arousás. O paso final para que Mar poida adaptar o plan de explotación radica en que a Xunta Xeral da Confraría de Carril acepte o cesamento do marisqueo a pé para que a Consellería poida iniciar a tramitación. Sen esa validación por parte da Xunta Xeral, a administración non pode aprobar a suspensión da actividade. De estar de acordo, os técnicos poderían estudar o caso canto antes para certificar ou non se se cumpre as condicións para o cesamento. Polo momento, o patrón maior da confraría négase en banda. Segundo fontes da mesma, a súa intención é que as mariscadoras busquen outras zonas de libre marisqueo onde extraer. O presidente solicitou ao patrón toda a documentación necesaria para a adaptación do plan, que ten que ser remitida á delegación territorial de Vigo. O martes, Vidal recibía a resposta: non enviará nada.

Mentres tanto, xa son máis de 15 días sen que as 87 mariscadoras de Carril cobren. Ademais, entre elas hai seis matrimonios, onde ambas as partes teñen que pagar 240 euros ao mes do réxime de traballadoras do mar. «Subsistimos grazas á axuda dos nosos familiares, porque temos que seguir pagando a Seguridade Social e temos fillos. Estamos moi mal», explica unha delas. Se un mes normal ingresan sobre 900 euros, en Nadal chegan ata os 2.200, pero este ano non poderá ser. Ademais, a súa situación resentiuse durante o confinamento polo peche da hostalería, que reduciu a súa facturación ata o 75%, tendo que devolver o produto ao mar porque non había compradores. «As mariscadoras están asfixiadas, chámannos chorando porque non teñen diñeiro», relata o presidente. Segundo explican desde a confraría de Carril, o proceso está «en mans de avogado» e de non conseguir o seu «dereito de cesamento de forza maior», recorrerán aos tribunais.


Este artigo publicouse orixinariamente en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes.
cool good eh love2 cute confused notgood numb disgusting fail