A Coruña.- Dous centos de agricultores e gandeiros ecolóxicos de Galicia puxeron en marcha unha campaña para denunciar que a Xunta de Galicia lles denegou máis da metade das axudas ao desenvolvemento rural da Política Agraria Común (PAC) ás que tiñan dereito, e que solicitaron en tempo e forma. Alertan de que moitas delas terán que pechar se non reciben ese diñeiro.
A PAC é o principal capítulo de gasto da UE, con máis de 380.000 millóns de euros orzados entre 2023 e 2027, e entre os seus obxectivos figuran apoiar aos agricultores mediante varias liñas de axudas. As directas fináncianse exclusivamente con cargo aos fondos comunitarios, pero as destinadas ao desenvolvemento rural cofináncianse cos orzamentos nacionais e rexionais. É dicir, que para que a UE as abone, as comunidades autónomas deben achegar unha porcentaxe como mínimo do 25%.
Os agricultores ecolóxicos de Galicia critican que o Goberno de Alfonso Rueda destina para esas subvencións unha cantidade moi inferior á necesaria, de forma que, aínda que a UE dispoña fondos para apoialas, as axudas non chegan porque a Xunta non achega o suficiente para cofinancialas. Esta, pola súa banda, atribúeo á falta de orzamento polo crecemento «sorprendente» que tivo do sector o ano pasado.
O pasado luns, a Consellería do Medio Rural, que dirixe José González Vázquez, deu a coñecer a listaxe dos produtores beneficiarios das axudas ao desenvolvemento rural da PAC con cargo ao exercicio 2022. Solicitáranas 589 agricultores e gandeiros ecolóxicos, pero 318 deles, é dicir o 54%, quedaron sen elas a pesar de cumprir todos os requisitos. Unha porcentaxe moi superior á dos agricultores e gandeiros convencionais, que só viron rexeitadas o 19% das solicitudes con cargo ao mesmo capítulo da PAC.
«A Xunta só orzou 3,18 millóns de euros cando farían falta 5,6 millóns», explica Manuel López Lousedo, portavoz da Plataforma de Agricultores Ecolóxicos de Galicia, quen advirte ademais de que a situación pode repetirse e mesmo agravarse este ano e nos exercicios vindeiros do que resta do quinquenio orzamentario da PAC.
A plataforma está formada por 180 produtores rexistrados no Consello Regulador dá Agricultura Ecolóxica de Galicia (Craega), que certifica que os seus produtos proveñen de prácticas sostibles, respectuosas co medio ambiente e o benestar animal. Decidiron unirse en decembro pasado, cando advertiron que a «falta de previsión» e de apoio da Xunta ía deixalos sen boa parte das axudas que si reciben agricultores doutras comunidades autónomas, con quen non poderán competir en igualdade de condicións.
Unha postura que comparte o presidente do Craega, Francisco López Valladares, quen en declaracións á revista Campo Galego aseguraba hai unhas semanas que podía «enumerar de memoria unha serie de explotacións que se lles vén denegada a axuda, danse de baixa da agricultura ecolóxica ao día seguinte». «E esas explotacións loxicamente non van volver porque se lles prometeu un apoio que agora se lles nega», engadía.
Por sectores, quedáronse sen as axudas europeas ao desenvolvemento rural o 39% dos gandeiros e o 62% dos agricultores que as solicitaron en Galicia e que xa traballan en ecolóxico, así como o 83% e o 66%, respectivamente, de quen teñen explotacións en proceso de conversión á produción ecolóxica.
O pacto verde europeo
Manuel López Lousedo lembra que «o pacto verde europeo establece que no ano 2030 o 25% da superficie agraria útil da Unión Europea estea xa en ecolóxico. E mentres outras comunidades, como Andalucía, están no 20%, en Galicia non chegamos ao 5%», asegura . En en Castela e León, por exemplo, as subvencións á agricultura ecolóxica con cargo ao orzamento para desenvolvemento rural do PAC «creceron un 70%», agrega.
«É unha contradición que a UE apoie a produción ecolóxica e que destine fondos para axudar a quen quero dedicarnos a ela, pero que ese diñeiro non chegue porque a Xunta négase a cofinanciar as axudas», advirte o portavoz da Plataforma.
A Consellería do Medio Rural asegura que vai modificar o seu plan estratéxico da PAC para «dedicar os próximos anos máis fondos a apoiar a produción ecolóxica», lembra que os produtores ecolóxicos van recibir outras subvencións europeas e engade que para este ano, 2023, o Executivo autonómico subirá a súa participación desde os 3,18 millóns de 2022 a 3,9 millóns.
Os afectados sosteñen que esa cantidade segue sendo insuficiente, e denuncuan que a Xunta nunca apoiou a súa actividade.
«Somos produtores e produtoras de alimentos sostibles, de gran calidade, contribuímos a manter a biodiversidade mitigando o cambio climático, previndo incendios, creando economía circular, conciencia social e ecolóxica, todo nun contexto de crise económica, social e enerxética sen precedentes, que supuxo un incremento de custos, en moitos casos asumible por nós só grazas ás axudas da PAC», sosteñen no manifesto da súa campaña de recollida de firmas para esixir á Xunta que non lles negue as axudas ás que teñen dereito.