O Concello, gobernado polo PSOE, só ofrece sufragar «unha pensión» a unha parella con discapacidade e ao seu fillo de catorce anos que subsisten con 508 euros ao mes e os alimentos que lles proporcionan os seus veciños

A Coruña.- A localidade pontevedresa de Nigrán ponse en pé para impedir o desafiuzamento dunha familia en situación de grave vulnerabilidade que podería quedar literalmente na rúa se as administracións non o remedian.

Trátase de Arturo e de Blanca, que viven co fillo menor do primeiro nunha casa da aldea de Chandebrito, que foi arrasada pola onda de incendios que arrasou o sur de Galicia no 2017.

A eles tampouco lles queda nada. A crise levou por diante hai un ano a empresa de importación e exportación de produtos pesqueiros da que vivían e desde entón só contan para subsistir cos 508 euros mensuais de pensión que el recibe por unha discapacidade e cos alimentos que lles proporcionan os veciños.

Iso é todo do que dispoñen para subsistir e para sacar adiante ao Andrés, un rapaz de catorce anos que non entende moi ben o que lle está pasando, e ao que lle dá medo que o recoñezan nas fotos cando lle din que a súa historia vai saír no xornal. Por iso pide non aparecer na fotografía que ilustra este artigo, e por iso os seus pais aparecen nela con máscara. Para que non se lles recoñeza demasiado e el quede tranquilo.

«Está esnaquizado psicoloxicamente», explica Arturo, de nacionalidade arxentina e separado da nai de Andrés. Crébaselle a voz cando conta que hai tres meses un vixiante de seguridade chamouno para dicirlle que atopara ao seu fillo vagando só, descalzo e semiespido por un centro comercial de Benidorm. O neno contoulle que a parella da súa nai maltratábao, que se escapou e que non quería volver con ela.

Arturo conta que colleu o coche e foi buscalo «con cincuenta euros no peto». Acordou coa nai facerse coa custodia do pequeno e tróuxoo a Galicia. A Xunta contactou con el para, dada a súa situación, propoñerlles que o menor se fora a un centro de acollida. Blanca e el negáronse.

A principios deste ano, con Andrés xa na casa, deixaron de pagar os 400 euros do alugueiro da súa casa porque non podían afrontalo. Blanca, brasileira, tamén sofre unha discapacidade derivada dunha lesión de costas, pero o Goberno do seu país aínda non lle concedeu a pensión á que ten dereito.

Eles pagaban un seguro de falta de pagamento de alugueiro a nome do seu caseiro á compañía Arag, que instou o desafiuzamento tras facer «as primeiras reclamacións por vía amigable sen conseguir contactar co inquilino» e tras falar co avalista que sinalaron como garantía.  «Arag está está a cumprir coa obrigación contractual que ten co seu cliente», sinalan fontes a aseguradora, que pechou o último exercicio anterior á epidemia de covid-19 cunha facturación de 150 millóns de euros. Engaden que será o xulgado o que «resolverá se procede dar intervención a servizos sociais para atender a situación da familia».

O certo é que o xulgado ordenou o desafiuzamento, que debía facerse efectivo o pasado 18 de outubro. Non ocorreu porque o xuíz concedeulles unha prórroga que expirou o pasado sábado, polo que podía volver ordenalo hoxe mesmo.

Arturo explica que acudiron aos servizos sociais do Concello, gobernado polo PSOE, pero quéixase de que non os trataron como deberíans. «Déronnos cita para o día despois da data de execución do desafiuzamento porque a funcionaria estaba de vacacións», asegura.

A solución que lles dá agora o Concello é pagarlles unha pensión durante quince días. «E que facemos coas nosas cousas? Onde as levamos? De verdade cren que o mellor para un neno é vivir nunha pensión? Que pasará se ás dúas semanas seguimos sen atopar unha alternativa?», pregúntase.

Arturo explica que o Concello tramitou diante da Xunta a petición da axuda de integración social autonómica para Blanca, pero que cando lla denegaron por superar en 17 euros o baremo de ingresos pola súa declaración da renda do ano pasado, cando aínda dispoñían de algo de diñeiro, o Concello nin sequera lles informou de que tiñan dereito a recorrer a decisión.

Ese é outro dos seus problemas, que non poden pagar un avogado que os asesore. Cando se instalaron en Chandebrito tentaron recuperar algo do seu antigo negocio e puxeron a vivenda a nome da empresa, razón pola que, di Arturo, o Colexio de Avogados de Vigo denegoulles un defensor de oficio. A maioría das plataformas antidesafuizamentos de Galicia están inactivas, e tampouco puideron poñelos en contacto cun experto que queira axudalos.

Arturo e Blanca entenden que non poden seguir ocupando unha vivenda sen pagar e aseguran que están dispostos a irse a outro lugar. De feito buscaron noutras localidades onde os alugueiros están máis baratos, como nalgunhas da provincia de Ourense. A Xunta concedeulles un bono de alugueiro social para sufragar o arrendamento, pero, segundo Arturo, en canto llo din aos propietarios estes responden que entón non lles alugan. «Identifican o bono con situacións de necesidade, alegan que a Xunta paga tarde e péchannos a porta», lamenta.

Os veciños do seu pobo, que acudiron con pancartas ao pleno do pasado 25 de outubro e que planean máis mobilizacións, constituíron a Plataforma de Afectadas por Servizos Sociais de Nigrán. Fontes do colectivo aseguran que a familia «non está a ser ben atendida pola área de Benestar Social do Concello» e advirten de que, a pesar de ter constancia da data do desafiuzamento, nin sequera notificaron ao xulgado «a situación de extrema vulnerabilidade» que sofre a familia.

«Como vén sendo unha tónica habitual neste departamento, a falta de información sobre os procesos abertos e o deficiente asesoramento e xestión das axudas e prestacións empeora gravemente a situación das familias», engaden esas fontes.

Pola súa banda, o alcalde de Nigrán, Juan González, responde que o Concello está a «botarlles unha man» e asegura que «non van quedar na rúa» porque lles pagarán «unha pensión» se o desafiuzamento se executa. Tamén se mostra disposto a estender o pago se a familia non atopa vivenda en quince días.

Nigrán, cunha poboación de 17.000 persoas, é o terceiro municipio de Galicia con maior renda por habitante de Galicia. Ten un orzamento de 14 milllones de euros e nos últimos tempos experimentou un notable crecemento urbanístico. Pero só dispón dunha vivenda social, que na actualidade está cedida a unha ONG. O alcalde lembra que o Concello leva cinco anos reclamando sen éxito á Xunta a desafección doutro inmoble de titularidade autonómica, unha «casa de mestre» adscrita á directora dun colexio que non a habita, para destinala «a casos de emerxencia social» como o de Blanca, Arturo e Andrés.

Mentres tanto, eles seguen vivindo coa angustia de non saber se hoxe mesmo os botarán da súa casa, que o segue sendo aínda que non poidan pagala; sen atreverse a explicarlle a Andrés que saen antes tan pronto para levalo ao insituto conducindo a paso de boi porque non poden pagar a gasolina; pedíndolles axuda aos coñecidos para que non lles corten a luz e o teléfono; agradecendo aos veciños que lles levan froita, carne e verduras frescas para poder cociñarlle ao seu fillo algo máis que as pastas, arroces e produtos envasados, moitos a piques de caducar, que obteñen no banco de alimentos; e rezando, porque son crentes, para que algún avogado se anime a axudalos se le este artigo, no que piden aparecer con nomes ficticios.

Coma se fosen eles quen tivesen que avergoñarse da súa situación, e non as institucións que teñen a obrigación de apoialos.