A Coruña.- Voluntarios enchen as praias mentres recollen residuos con utensilios domésticos. Ao mesmo tempo, a Xunta nega a importancia doutra vertedura tóxica; mariscadoras e pescadores indignados coa falta de axuda das autoridades; un presidente ausente durante semanas que se pronuncia por primeira vez sobre o accidente en Madrid, e non na súa terra; flagrantes mentiras e bastas manipulacións nos medios públicos de comunicación…

A crise dos pellets rebentou a estratexia de perfil baixo que planeara o Partido Popular para a campaña das eleccións do 18 de febreiro e sementou no partido o medo a unha resurrección do efecto Nunca Máis.

O movemento que deu forma organizada á repulsa cidadá pola lamentable xestión da marea negra do Prestige no outono de 2002 e o inverno que lle sucedeu, puxo contra as cordas ao Goberno de José María Aznar e acabou custándolle dous anos despois a Xunta ao PP de Manuel Fraga.

«Están a utilizalo como arma política porque temos eleccións», criticou o pasado venres nunha entrevista de radio o presidente da Xunta en funcións, Alfonso Rueda.

O sucesor de Alberto Núñez Feijóo ao mando do Executivo galego leva desde o pasado 6 de xaneiro tentando culpar ao Goberno central dunha crise que empezou hai exactamente un mes a menos dunha hora por autovía do seu despacho en San Caetano (Santiago) e a máis de 650 quilómetros da Moncloa.

Alfonso Rueda: «Están a utilizar os pellets como arma política porque temos eleccións».

Poida que Rueda acabe conseguindo instalar na opinión pública a escusa que defende a vento e marea, ou poida que non. Pero o único certo é que os erros da súa Administración fronte á crise dos pellets regaláronlle á oposición un escenario idílico para enfrontar a precampaña das autonómicas.

«Isto non é o Prestige, pero o Partido Popular segue sendo o mesmo Partido Popular do Prestige», asegura Íñigo Errejón, deputado de Sumar por Más País e estratego da campaña do 18-F da formación de Yolanda Díaz.

O Parlamento de Galicia ten 75 deputados e Rueda herdou de Feijóo unha cómoda maioría absoluta de 42. Antes de que transcendese a crise dos pellets, a enquisa cunha maior mostraxe, a de Sondaxe para La Voz de Galicia, dáballe 39, só un por encima dos que necesita para conservar a Xunta. A lóxica indica que eses hipotéticos resultados faría pensar que se foron erosionando aínda máis.

«A precampaña non fixo máis que empezar e Rueda, que partía como favorito con todo ao seu favor, non só non está a conseguir marcar a axenda, senón ao contrario», asegura off the record outro dos asesores de Díaz en Galicia. «Os pellets obríganlle a estar todos os días á defensiva, mesmo nos medios públicos e nos concertados», engade a mesma fonte.

O PP non esconde que expuxera unha campaña repousada e afastada do ruído, con Rueda vendendo un bo talante, boa xestión e boas intencións. O súa lema, «Teñamos Galicia en paz», apelaba ao elector para posicionarse nun cómodo remanso de relax, coma se as eleccións fosen un mero trámite fronte ao barullo previsible dunha oposición multipartita e ao ton groso da política estatal. Pero os pellets cambiárono todo.

Os aspirantes da oposición que lle disputan a presidencia da Xunta, Ana Pontón (BNG) e José Ramón Gómez Besteiro (PSdeG), están a ter acceso case diario aos medios estatais de consumo de masas, dos que se alimenta, precisamente, o electorado da Galicia progresista pero preguiceira ao que queren mobilizar, e ao que poden colocarlle o seu argumentario con extrema facilidade.

Pontón e Besteiro interveñen a diario en e faladoiros a pé de praia, fotográfanse con voluntarios e colgan aplaudidos vídeos nas súas redes reflectindo con elegancia e contención a mesma preocupación cívica que amosan os cidadáns anónimos aos que as teles e radios de Madrid lles poñen estes días un micro debaixo do nariz para que expresen a súa opinión sobre a vertedura. Ninguén lles pregunta a quen votan, pero o que contan os potenciais electorais en Instagram, en X e en TikTok non difire moito do relato da oposición ao PP.

 

Íñigo Errejón: «Isto non é o Prestige, pero o Partido Popular segue sendo o mesmo Partido Popular do Prestige».

 

«Están a tirar do manual do Prestige», di Besteiro. «Non aprenderon do pasado», apunta Pontón.

Mentres tanto, quen aparece nesas mesmas canles como portavoces de Rueda son funcionarios de rango medio e conselleiros e conselleiras en funcións, tan voluntariosos e voluntariosas como incapaces, pola evidencia das mentiras e as contraccións do presidente en funcións da Xunta, de baixar o volume da polémica. Ás veces, mesmo, elevándoo.

Sucedeulle ao conselleiro de Mar, Alfonso Villares, quen o pasado mércores bateu o récord dos memes made in Galicia máis virales das últimas décadas desde que Rajoy estableceu o seu en 2002 cos «hilitos de plastilina» do Prestige.

Villares quixo restar importancia para os efectos aínda ignotos das milimétricas boliñas brancas de polímero descoñecido vertidas polo Toconao, que os voluntarios recollen no litoral de Galicia desde hai semanas, sobre o medio ambiente e a saúde humana.

«Entran por onde entran e saen por por onde saen», dixo, para estupor do seu partido e de moitos cidadáns e cidadás. Talvez non se deu conta de que aos presidentes da Xunta lles pasa exactamente o mesmo.