A liña de alta tensión que a compañía quere levantar no parque de San Martiño, en Baltar (Ourense), podería acabar co lugar máis idóneo e espectacular para aprender e practicar eses deportes no norte da Península

A Coruña.- Para os expertos en voo libre, a Serra do Larouco, na fronteira entre Galicia e Portugal, no interior da provincia de Ourense desde o lado galego, é un paraíso do vento. Case o mellor enclave que se pode atopar en todo o norte da Península Ibérica para practicar o parapente e outras disciplinas relacionadas, como o á delta.

O motivo é a peculiar morfoloxía da serra, unha concatenación de lixeiras ladeiras que permiten voar sopre de onde sopre o vento, con amplos despegamentos e aterraxes seguras, tranquilos e longas. Larouco é o lugar ideal para aprender a voar, e tamén para facelo a un nivel avanzado e mesmo profesional. Alí dispútanse habitualmente campionatos galegos, ligas nacionais estatais e mesmo probas dos campionatos e copas de Europa e do mundo.

Todo iso podería vir abaixo se sae adiante un proxecto de Iberdrola para levantar unha liña de alta tensión de máis de once quilómetros de lonxitude que prevé dar saída á produción eléctrica do parque eólico que a empresa levanta noutro monte próximo. Os cables, suxeitos por torretas de vinte, trinta e ata corenta metros, converterían a zona nun perigo para os parapentistas.

«O proxecto parte o monte en dous e é incompatible co voo libre», conta Enrique Cuquejo, vicepresidente do club de parapente local e secretario da comunidade que xestiona os montes da zona. «Non imos deixar que o fagan», advirte.

Grazas ás actividades relacionadas co voo, o pequeno municipio de Baltar -950 habitantes- puido desenvolver un modesto e incipiente sector turístico: escolas de parapente, alugueiro de casas, hostalería, restauración…

O Concello e a Deputación de Ourense financiaron a rehabilitación de accesos e o acondicionamento da zona, que conta mesmo cun sistema de rega automática para o coidado e mantemento das zonas de despegamento.

O pasado 26 de novembro o Diario Oficial de Galicia (DOG) publicou un acordo da vicepresidencia segunda da Xunta, que encabeza o tamén conselleiro de Economía Francisco Conde, para someter a información pública o proxecto de Iberdrola. O acordo tomouse nove días antes, pero a Xunta publicouno ese venres e deu 30 días de prazo para presentar alegacións.

No pobo non sabían nada. Decatáronse por Stop Eólicos, a organización que canaliza as protestas cidadás contra os megaparques eólicos que promove a Xunta, moitos situados en zonas protexidas e con muíños de centenares de metros que causan unha enorme desfeita paisaxística e natural, ao que se engade o das liñas que transportan a electricidade de Galicia á meseta.

A Xunta tramita na actualidade máis de duascentas licenzas de parques. O Goberno de Feijóo replica á contestación social que provocan alegando que decretou unha moratoria para que a partir do 2022 non poida presentarse nin unha máis. Pero como a Xunta anunciou a moratoria con case un ano de anticipación, as industrias puideron preparar con calma a presentación dos seus proxectos. Previsiblemente sairán adiante leste, pois a Xunta os considera «de interese autonómico».

As federacións galega e española de Aeronáutica, a Asociación Española de Voo Libre e a Federación poruguesa de Voo Libre presentaron alegacións nas que denuncian que no proxecto presentado por Iberdrola non se realizou a preceptiva análise «sobre as afectacións dos trazados propostos sobre os usos recreativos» da zona.

Lembran que as liñas de alta tensión «son obstáculos incompatibles co voo libre en materia de seguridade, pois do mesmo xeito que [sucede con] as aves, hai un elevado risco de colisión e electrocución». E afirman que a serra do Larouco está «homologada como zona segura para a aprendizaxe de parapente e á delta», e que é unha zona «recoñecida a nivel internacional para a celebración de competicións».

Debido á cantidade de pilotos que participan nelas e que voan ao unísono, «as normas son rigorosas e delimitan bastante a capacidade de movemento», polo que a existencia dunha liña de alta tensión de máis de once quilómetros supón «un risco de colisión e electrocución moi alto», advirten.

Stop Eólicos presentou o pasado 7 de decembro no concello de Baltar 43 escritos de alegacións ao megaparque de San Martiño, onde asegura que Iberdrola pretende levantar muíños de 180 metros de altura «moi preto das aldeas galegas e portuguesas» e cun «impacto ecolóxico enorme sobre o medio, a paisaxe e o patrimonio». Tamén denunciaron ao Defensor do Pobo que o Estado español ten incumprido a obrigación que lle impoñen os tratados internacionais de informar do proxecto de parque ao Estado portugués.

Iberdrola asegura sentirse preocupada «polo posicionamento de calquera colectivo que poida verse afectado» pola súa liña, «neste caso os profesionais do parapente». «A semana que vén reunirémonos con representantes públicos e con distintas asociacións deste deporte para escoitar as súas consideracións e puntos de vista. Como sempre fixemos, faremos todo o que podamos para diminuír as molestias», afirman fontes da compañía.

En canto aos veciños, aseguran que están dispostos «a poñerse enfronte das máquinas» para frear o proxecto se a empresa non propoñer un trazado alernativo acordado con eles. «Non temos nada en contra das enerxías renovables, ao contrario, pero os nosos montes non son de Iberdola e non se pode sacrificar o uso colectivo que facemos deles en beneficio dos intereses dunha empresa», conclúe.