Dúbidas e certezas sobre o papel dos presuntos asasinos de Samuel na recta final do xuízo

A Coruña.- A vista oral pola morte de Samuel Luiz entrou na súa recta final e dá a sensación de que o máis importante que tiña que pasar xa pasou. A declaración dos peritos que compareceron este luns, varios policías encargados da análise dos móbiles dos acusados e das melloras técnicas na gravación da cámara de tráfico que captou o linchamento de Samuel, apenas durou unha hora.

Mañá están previstas as de máis técnicos, así como a testemuña dun amigo dos acusados, que se reuniu con eles despois do crime e quen ata o de agora tentara evitar a súa comparecencia. Tamén se visionarán as probas documentais. Ademais, a xuíza da Audiencia Provincial da Coruña que preside o xuízo adiantou ao mércores os interrogatorios dos tres acusados –Diego Montaña, Kaio e Amaral e Alejandro Freire– que, ao contrario que Catherine Silva e Alejandro Míguez, optaron por testificar ao final do xuízo.

Os seus avogados aseguraron que os tres están a desexar contar a verdade, pero non desvelaron se contestarán as preguntas das representantes das tres acusacións –a fiscal, a avogada da familia de Samuel e o avogado da asociación LGTBI ALAS A Coruña– e do resto das defensas. O valor probatorio do que digan dependerá por completo da apreciación do xurado, xa que, como acusados, e a diferenza do resto de testemuñas e peritos, a lei garántelles o dereito de mentir para non declarar na súa contra.

No que vai de vista, o tribunal escoitou os testemuños de Míguez e Silva ademais dos dos dous mozos que eran menores cando Samuel foi asasinado a puñadas en xullo de 2021 na Coruña, e que xa foron condenados. Tamén os de decenas de testemuñas presenciais, incluídos os seus amigos e os dous mozos  senegaleses que tentaron auxilialo, así como os investigadores do caso, o pai da vítima, peritos policiais, xudiciais, forenses e psicólogos, pisquiatras que avaliaron as secuelas do crime na saúde emocional dos pais de Samuel…

Captura da gravación da cámara de tráfico que captou os seis minutos de malleiras que recibiu Samuel en tres puntos diferentes da avenida de Buenos Aires da Coruña, xunto ao paseo marítimo na praia de Riazor / Cedida

Os xurados deben valoralos todos para contestar ás aproximadamente 200 preguntas que, segundo fontes do caso, planea facerlles a xuíza para elaborar o relato de feitos probados no que se baseará a condena ou absolución dos acusados. Todos eles declaráronse inocentes. Os membros do xurado só poderán asegurar que son certos os feitos que poidan incriminalos nun veredicto de culpabilidade, que podería levalos a penas de 121 anos de cárcere, se teñen a certeza, máis aló de calquera dúbida razoable, de que o que afirman foi o que realmente sucedeu.

Non foi un só golpe

Os médicos forenses deixaron claro que a Samuel non o matou un só golpe, senón a sucesión dos que recibiu nas tres malleiras consecutivas que lle propinaron e na acumulación sostida dos danos irreparables no seu sistema nervioso, que derivaron en varias paradas cardiorrespiratorias continuadas, a última das cales acabou coa súa vida. Todos os que lle pegaron, por tanto, serían responsables da súa morte.

Catro agresores directos

Os policías que instruíron o caso aseguraron con contundencia e convicción que puideron identificar como agresores, ademais dos menores xa condenados, catro dos agresores: Diego Montaña, que iniciaría a malleira; Alejandro Freire, que a secundaría tentando estrangulalo primeiro e a puñadas despois;  Kaio Amaral, que o patearía, e Alejandro Míguez, que estaría en polo menos dous dos tumultos e quen foi visto logo camiñando con Montaña xunto ao lugar no que caeu Samuel.

Varios dos fotogramas extraídos de diversas cámaras da zona na que foi asasinado Samuel nos que a Policía identificou, de esquerda a dereita, a Diego Montaña, Catherine Silva, Kaio Amaral, Alejandro Míguez e Alejandro Silva / Cedidas

Os axentes responsables dos vídeos que se visionaron na vista aseguran que puideron identificar sen xénero de dúbida os catro citados a través das gravacións da cámara de tráfico que capturou os feitos, de escasa calidade pero que foron cotexadas fotograma a fotograma co testemuño dos alí presentes, coas imaxes do pub onde se reuniu parte do grupo, coas do comercio fronte ao que Samuel caeu e coas instaladas nas rúas por onde fuxiron ata o primeiro parque no que quedaron despois dos feitos. Recoñécenos pola súa vestimenta, calzado, peiteado, xestos e complexión física.

Alguén acirrou o linchamento?

A policía admite que Catherine Silva, daquela moza de Diego Montaña, non contactou fisicamente con Samuel, pero tamén a distinguen nas imaxes implicada no linchamento. Primeiro tenta frear a Diego, pero logo empuxa a Lina Fernández, a amiga de Samuel que pasaba a velada con el e que tentou socorrelo mentres Diego lle pegaba patadas e Freire o inmobilizaba no chan.

Se iso fose certo, desmontaría a versión da acusada, que afirma que cando gritou «Aparta de aí, que non pintas nada!», iso ía dirixido a Diego, non a Lina. O feito de que a policía afirme que o primeiro estaba de pé pateando a Samuel cando ela a apartou desmonta a súa declaración fronte ao xurado, ao que asegurou que a quen agarrou coa intención de frear a agresión foi ao seu noivo.

Ademais, Magatte N’Diaye, a única persoa que xunto Ibrahima Diack e Lina tentou auxiliar a Samuel, identificouna sen algunha dúbida como parte do grupo que perseguiu á vítima ata a morte.

Houbo saña e aleivosía?

A Fiscalía e as acusacións piden penas por asasinato no seu grao máximo baseándose en que a Samuel o mataron con aleivosía (é dicir, aproveitando a súa situación de indefensión), e saña (aumentando deliberada e inhumanamente o seu sufrimento).

Os forenses desvelaron que o cadáver de Samuel tiña golpes por todo o corpo, propinados, segundo as imaxes do suceso, en varias malleiras masivas e certamente inhumanas nas que non tivo posibilidade de defenderse. Tanto a autopsia como as probas de ADN demostraron que nin sequera puido opoñer resistencia.

Mapa de situación elaborado polos investigadores do caso e exhibido na vista oral cos tres puntos (1, 2 e 3) que sinalan as zonas onde Samuel foi agredido, e o lugar onde caeu (4) / Cedida

Foi un crime homófobo?

No caso de Diego Montaña e Catherine Silva, a acusación considera que as súas penas por asasinato deben aumentarse pola agravante de discriminación por orientación sexual, cun total de 25 anos de prisión para cada un. Dúas amigas de Samuel aseguraron escoitar a ambos gritarlle á vítima «maricón de merda!», e varias testemuñas aseguran que o primeiro utilizou eses mesmos termos tras o crime. Silva opuxo a esa tese que ten a varias persoas non heterosexuais entre as súas mellores amizades, unha das cales testificou ao seu favor durante a vista.

Mentiron os acusados nos seus primeiros interrogatorios?

A policía asegura que si. De feito, Alejandro Míguez, para quen se piden 22 anos de reclusión, recoñeceu facelo nas súas primeiras declaracións diante da policía porque, asegurou, tiña medo. A súa versión é que en ningún momento se achegou á vítima, pero os investigadores que analizaron as gravacións aseguran que se lle ve entrar e saír en varias das melés que se formaron para pegar a Samuel. Tamén perseguíndoo cando Ibrahima e Magatte trataban de levalo de alí.

Outra testemuña asegura ademais que Míguez lle dixo que nun dos tumultos non puidera participar na agresión porque os dous senegaleses llo impediran. As acusacións consideran que o só feito de enfrontarse a eles impediría que a proteccion que pretendían ofrecer á vítima fronte ao resto da manda tivese algunha oportunidade de éxito.

Quen roubou o móbil de Samuel?

A policía cre que Kaio Amaral aproveitou un dos tumultos para roubarlle o móbil a Samuel, que trataría de vender esa mesma noite por 100 euros. El díxolles aos investigadores que se desfixo do teléfono tirándoo a un colector de lixo esa madrugada. A súa exmoza, con todo, asegurou á policía que o conservou durante días.

Kaio tamén xura que non tocou a Samuel, pero nunha das gravacións vese correndo á carreira varias decenas de metros con intención de patealo mentres estaba no chan. Identifícase pola chaqueta que vestía, cuxa descrición ocultaría á policía cando acudiu voluntariamente a declarar para exculparse e implicar os seus amigos despois de visitar o lugar dos feitos días despois e comprobar que había cámaras.

Amaral é o acusado para o que se piden máis penas, 27 anos, ao sumarse o roubo con violencia ao delito de asasinato con saña e aleivosía.

Actuaron os acusados baixo a influencia das drogas e o alcol?

Salvo no caso de Catherine Silva, eles e os seus defensas afirman que si, coa intención, á marxe da veracidade desa afirmación, de que se poida valorar que tiñan minguadas as súas facultades físicas e tamén as mentais para avaliar correctamente o que facían. Varias testemuñas declararon que os outros catro estaban bebidos e que consumiran cocaína, pero ningún deles solicitou durante a instrución que se realizase proba pericial algunha para cotexalo.

No caso de Alejandro Freire, para quen se piden 22 anos, o seu defensa alega que é un politoxicómano afectado ademais de trastorno de déficit de atención e hiperactividade, algo que tampouco puido demostrar sen contradicirse o psiquiatra perito de parte que testificou ao seu favor fronte ao xurado, e quen só o viu dúas veces no cárcere.

A única proba de que alguén bebera foi a analítica que mostrou unha presenza de alcol en sangue equivalente a 0,63 gramos por litro de aire expirado no corpo de Samuel durante a súa autopsia. É dicir, precisamente a vítima.

Tráfico de chamadas entre un dos acusados e o resto entre a hora da morte de Samuel e as 9 da mañá do 3 de xullo de 2021, que figura no sumario do xuízo pola morte de Samuel. Os rostros das dúas persoas que eran menores cando ocorreron os feitos e que xa foron condenados foron pixelados. — Cedida

Teléfonos borrados sen rexistro de chamadas, Instagram nin Whatsapp

Desde o linchamento de Samuel, ao redor das tres da madrugada, e as nove da mañá do 3 de xullo, os cinco acusados e os dous menores xa condenados cruzáronse decenas de chamadas telefónicas e de mensaxes de audio e de texto por Whatsapp. En varios deles convocaron unha reunión nun segundo parque, distinto ao primeiro no que se xuntaran xusto despois da agresión.

A policía afirma que foi para cadrar versións e evitar a súa implicación, despois de que un deles, Alejandro Míguez, soubese por un sanitario que Samuel morrera. Era o mesmo parque no que o grupo adoitaba quedar, e onde gravaran un vídeo poucos meses antes para ilustrar, armados con navallas, machetes e paus, unha canción de rap de contido violento e insultante.

O vídeo foi achado no terminal de Kaio Amaral. Varios dos acusados, entre eles o propio Míguez e Catherine Silva, borraron o contido dos seus teléfonos –os rexistros de chamadas e mensaxes e as aplicacións de Whatsapp e de Instagram– antes de que a policía os detivera. O primeiro cambiouno aos poucos días do crime alegando que o anterior lle rompera e que descoñecía por que non se envorcaran no novo todos os seus datos. A segunda sostivo que ignoraba formar parte do grupo de mensaxería instantánea que compartían, nin que chegasen ao seu móbil, como a policía demostrou que si chegaron, as alertas que se cruzaron esa noite.

cool good eh love2 cute confused notgood numb disgusting fail