A Coruña.- O Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) anulou a sentenza do xulgado do Social número 1 de Santiago que absolveu a Corporación Radio e Televisión de Galicia (CRTVG) polo traslado forzoso dunha xornalista. A profesional acusou a dirección, que encabeza desde hai 15 anos Alfonso Sánchez Izquierdo, de represaliala pola súa posición crítica contra a manipulación de noticias nos servizos informativos e a persecución doutros compañeiros.

Trátase da segunda vez na que o TSXG anula unha sentenza de primeira instancia nun caso similar tras os xuízos celebrados na primavera pasada polos traslados forzosos de xornalistas vinculados á plataforma Defende a Galega. A CRTVG asegurou a Luzes-Público que non recorrerá o fallo.

En xullo pasado, o TSXG anulou outra sentenza que desestimaba a demanda presentada pola presentadora e xornalista Mayte Cabezas. Filla dun garda civil asasinado polo Grapo, Cabezas perdeu o seu posto na televisión e foi enviada á radio dous días despois de cuestionar nunha entrevista na cadena SER a política de Alberto Núñez Feijóo coas vítimas galegas do terrorismo durante os seus anos na Xunta.

Os feitos remóntanse a febreiro do ano pasado, cando a dirección de Sánchez Izquierdo decidiu cambiar de posto de traballo a varios profesionais e envialos da televisión á radio ou viceversa. Tres deles recorreron aos tribunais ao considerar que os seus traslados vulneraban os seus dereitos fundamentais de pensamento e expresión, pois non se debían a criterios profesionais, senón á súa vinculación activa con Defende a Galega.

Fin da manipulación informativa

Esa plataforma, formada por traballadores e traballadoras da casa, reclama o fin da manipulación informativa e a pluralidade e neutralidade dos medios galegos de comunicación pública, e motiva as protestas dos venres negros que o persoal leva a cabo desde hai máis de cinco anos.

A decisión de Sánchez Izquierdo, nomeado por Feijóo en 2009, provocou que o comité de empresa convocase varias xornadas de folga e unha protesta no Senado, onde o expresidente da Xunta ocupaba entón un escano. A Asociación da Prensa de Santiago de Santiago e o Colexio de Xornalistas de Galicia tamén emitiron notas de protesta, e a asemblea xeral das Federación de Asociacións de Xornalistas de España aprobou unha resolución na que instaba á dirección da televisión e a radio públicas a respectar a liberdade de expresión dos seus profesionais.

No caso sobre o que agora fallou o TSXG, a xuíza do Social considerou que o traslado das traballadoras non supuxera un cambio substancial nas súas condicións laborais, dado que conservaban os seus horarios e categorías e que se lles encomendaron tarefas similares ás que xa realizaban. Con todo, non entrou a valorar se a decisión de cambialas de posto estaba motivada por razóns ideolóxicas e supoñía por tanto unha vulneración dos seus dereitos esenciais, como denunciaban.

O TSXG argumenta a súa decisión de anular a sentenza de primeira instancia en que a xuíza si debe valorar esas circunstancias. Por iso, ínstaa a entrar no fondo do asunto e a reconducir o procedemento para facer efectiva a tutela de dereitos fundamentais das denunciantes, «para resolver o que proceda con plena liberdade de criterio».

Trasladado por negarse a manipular unha noticia sobre o IPC

Ademais das sentenzas anteriores, o TSXG debe fallar aínda sobre o recurso doutro dos traballadores implicados, un locutor de informativos de radio que foi trasladado á televisión o día despois de negarse a manipular unha noticia para ocultar que a inflación crecera máis en Galicia que no resto do Estado.

Aos casos anteriores súmase o procedemento penal aberto por outro xulgado de Santiago, que imputou a Sánchez Izquierdo e a outros oito directivos e directivas da súa cúpula, a quen investiga por un delito de acoso laboral a outra xornalista contra a que armaron unha campaña de desprestixio persoal e profesional.

Sánchez Izquierdo e oito directivos da CRTVG están imputados por un delito de acoso laboral contra unha traballadora

A sentenza do tribunal galego, que ten data do 31 de xullo pero que non transcendeu ata o de agora, prodúcese en plena polémica polo anuncio do Goberno de Alfonso Rueda de modificar a lei dos medios públicos. Rueda pretende cambiala para que o director xeral da Corporación poida ser designado cos 40 escanos dos que dispón o PP no Parlamento de Galicia (é dicir, sen acordalo coa oposición), e non cos 50 que esixe a lexislación vixente.

De feito, os gobernos de Feijóo e agora os de Rueda levan incumprindo desde 2011 a actual normativa, que obriga á renovación do cargo de Sánchez Izquierdo e á creación dun consello dos servizos informativos independente, formado por profesionais da casa, que vele pola súa pluralidade e neutralidade.

Persecución ideolóxica de traballadores

A CRTVG acumula nas dúas últimas décadas máis de 400 sentenzas sentencias en contra dos tribunais por vulneración de dereitos fundamentais e laborais, persecución ideolóxica de traballadores, servizos mínimos ilegais para rebentar ou impedir o dereito á folga, e discriminación de traballadoras por razón de xénero. Moitas desas sentenzas obrigaron a empresa, financiada co orzamento autonómico, a satisfacer con fondos públicos as indemnizacións por danos morais establecidas pola xustiza.

A CRTVG acumula nas dúas últimas décadas máis de 400 sentenzas sentenzas en contra dos tribunais de xustiza

As xuntas electorais tamén fallaron en numerosas ocasións contra a dirección para ordenar que respectase a neutralidade informativa, ao considerar que facía un uso interesado dos servizos informativos públicos en período electoral en favor do Partito Popular, e dos seus candidatos e candidatas.

Ademais, a dirección de Sánchez Izquierdo enfrontouse a acusacións de machismo e sexismo nas súas emisións, así como de expoñer unha muller nun programa en directo ante persoa que a acosaba.

A dirección da CRTVG ten a posibilidade de recorrer a última sentenza do TSXG en casación diante o Tribunal Supremo. É dicir, se atopase xurisprudencia doutro tribunal de xustiza autonómico do Estado que fallara en sentido contrario nun caso idéntico, e no que ademais se requirise a intervención do Supremo para casar doutrina.

A CRTVG non recorrerá

Fontes da empresa manifestaron a Luzes-Público que non recorrerán en casación dado que a sentenza de primeira instancia «desestimou integramente a demanda» da súa traballadora, e que «o único que fai a sentenza do TSXG é requirirlle á xuíza que evacúe un novo escrito dándolle trámite por procedemento de dereitos fundamentais, no canto de por un proceso común».

«Por tanto, a sentenza do TSXG non modifica nin o sentido favorable á CRTVG da sentenza do Xulgado do Social número 1, nin os feitos nela probados, polo cal non se estima preciso ningún recurso posterior por parte da Corporación», engaden.

A mediodia do pasado mércores, a plataforma Por unha CRTVG ao Servizo do Pobo, apoiada polo comité de empresa, Defende a Galega, sindicatos e colectivos sociais e culturais da comunidade, rexistrou unha iniciativa lexislativa popular no Parlamento de Galicia que pretende protexer tanto os dereitos dos traballadores dos medios públicos a informar con profesionalidade, como o dos galegos e galegas a estar informados a través deles.

Esa noticia, con todo, non mereceu mención algunha no Telexornal da Televisión de Galicia, a pesar de que varios dos seus xornalistas se atopaban na sede do Parlamento autonómico cubrindo o pleno do mércores.

O telexornal da TVG ocultou a iniciativa lexislativa popular que esixe pluralidade nos medios públicos

Nos seus máis de 40 minutos de duración, o telexornal si deu cabida a pezas sobre a reforma xudicial en México; o terceiro aniversario da erupción do volcán da Palma; a morte dun tractorista; a presenza de microalgas que tinguen de verde a ría de Pontevedra, e o desgusto das profesionais de salóns de peiteado e centros de estética polos incumprimentos das citas que reservan algúns dos seus clientes.

En declaracións aos medios que si informaron sobre a iniciativa lexislativa popular, os portavoces da plataforma aseguraron que a súa pretensión é que a televisión e a radio públicas cumpran os fins para as que foron creadas: «Promoción e defensa da nosa identidade, da nosa lingua e da nosa cultura; garantía do pluralismo ideolóxico, político, cultural e social, e promoción activa da igualdade entre homes e mulleres».