Teño un vago recordo da primeira vez que fun consciente de que os seres humanos non podemos dispoñer do noso corpo como se este fose un ben de mercado. Puido acontecer nunha das miñas primeiras clases de filosofía, ao mellor nunha aula anos antes, non lembro ben. O que si me quedou gravado foi o profesor preguntando: «se o noso corpo é noso, por que non iamos poder vender un ril?». A pregunta deu para debate. De cando en vez, na clase, con esas ganas infinitas de falar que teñen moitos adolescentes, acontecía iso: un docente deixaba unha cuestión no ar ou poñía unha tarefa que nos levaba a ese interrogante e entón pasabamos o resto da clase opinando, no canto de falarmos de quen a fixera boa aquel sábado noite ou quen rematara bicando a quen. Non sei se era algo intencionado por parte do profesorado ou se simplemente xurdía, pero lembro outros debates que tamén ficaron no meu maxín durante anos: por que os franquistas non podían ter rúas dedicadas se, á fin e ao cabo, tamén as tiñan outros criminais de, eu que sei, a Idade Media (iso pasou nunha aula de Inglés, non sei como chegamos a ese punto); ou se a vida persoal dun autor ou artista (o masculino é á mantenta: machistas, maltratadores, fascistas… hai moito onde elixir) podía facer que a súa obra se vise con outros ollos ou mesmo chegase a ser censurada, por citar só dous exemplos.
Aquela pregunta sobre os órganos sobrantes de cadaquén pasou pola miña cabeza cando souben do de Ana Obregón. Se non se pode vender un ril, por que é posible alugar úteros? E digo «alugar úteros» como falo tamén de «comprar crianzas», á mantenta, como o xénero das palabras, porque estas non son inocuas. A xestación non se subroga: non é unha hipoteca ou unha substitución nunha obriga ou dereito. Digo isto mentres a miña filla me dá patadas na barriga e penso se isto invalida a miña opinión. Hai xente que o cre así, non hai máis que mirar Twitter, pero as opinións son subxectivas por definición, a miña é a de quen cre que non teño dereito a dicir o que creo polo simple feito de que (por sorte) podo parir bebés.
Eu quixen ser nai como o quero todo nesta vida: sen saber moi ben se si ou se non, sen devecelo con todas as miñas forzas, adaptándome á realidade unha vez vén dada. Non quero nin pensar na inmensa dor das persoas que queren ter fillos ou fillas e polo que sexa non poden. Non só por causas biolóxicas, senón tamén por económicas, de estilo de vida, por non dar atopado o momento ou a persoa… Non obstante, a dor non pode ser un «vía libre» para conseguir os soños por medios pouco éticos (digo poucos por ser xenerosa). A fin non xustifica os medios, ese foi outro debate que deu para moito nas miñas aulas adolescentes. E coido que foi a dor, precisamente, o que nos fixo empatizar de forma unánime cun personaxe como a Obregón, coa que moita xente non estaba de acordo en practicamente nada ata que sufriu a perda dun fillo e, entón si, todos quixemos e admiramos a esa muller que estaba a pasar por un dos peores momentos que pode sufrir unha persoa. Esa dor é universal e ninguén quere sentila, e por iso todo o mundo foi Ana Obregón nese momento. Logo vimos a imaxe dela saíndo en cadeira de rodas dunha clínica cun bebé polo que pagara e sentímonos traizoados, porque ninguén quere entregar a súa compaixón a un suxeito que nos decepciona. Quizais por iso este caso tivo moita máis repercusión que outros que xa viñan de lonxe: Kiko Hernádez, Carmen Thyssen, Javier Cámara, Tamara Gorro, Jaime Cantizano, Nick Jonas, Ricky Martin, Kim Kardashian… Podería facer un artigo só con nomes de famosos e famosas que alugaron úteros, pero indignarse tan gratuitamente despois dunha case-semana-de-vacacións non é de recibo.
Un dos casos que máis me chamou a atención foi o de Miguel Bosé, que á parte de ter unhas ideas… curiosas (por ser xenerosa tamén) con respecto á pandemia e ás vacinas, decidiu comprar fillos por pares co seu marido (unha parella por cada esperma) e, ao seu divorcio, renegar dos dous que non levaban os seus xenes. O caso non pasou das páxinas das revistas do corazón, non como aconteceu agora co da Obregón. Ten algo que ver tamén o sexo dos arrendatarios? Non teño resposta. O que si sei é que é mentira que as feministas non falasen de todos estes casos: eu, que as leo a diario, levo anos vendo como denuncian estas prácticas. O problema é que ninguén lles fixo caso. Tampouco o Goberno (de esquerdas) que decidiu mediante a instrución de 5 de outubro de 2010, pola Dirección General de Registros y Notariado, sobre régimen registral de la filiación de los nacidos mediante gestación por sustitución, que, en fin, se tiñas cartos para facer unha práctica ilegal en España fóra do país, pois á volta «xa cho afina a fiscalía», digo a xustiza. Porque «é o mercado, amigo». Se tiñas cartos, hai anos, tamén podías ir abortar a Londres porque aquí estaba prohibido. Que paradoxo.
O caso lembroume, salvando todas as distancias, ás declaracións do Goya a mellor actor revelación deste ano, Telmo Irureta, que en declaracións a El diario vasco dixo que «He pagado por sexo y me parece bien porque cuerpos como el mío en general no gustan». Se es feo, entón está ben ser un puteiro? Se non podes albergar un bebé no teu útero, entón está ben alugar un? Se me sobra un ril e me faltan cartos, está ben que poida vendelo? Irureta é unha persoa con discapacidade e non sei se iso, igual que non poder ter fillos de forma biolóxica, dá dereito a algo. Supoño que entón os guapos e as que podemos ter fillos de forma biolóxica estamos vetadas, tanto do acto mercantil como de dar a nosa opinión, porque que saberemos nós. Se me sobra un ril e me sobran cartos si que podo opinar, claro: o diñeiro todo pode compralo.
Pregúntome canto tempo pasará ata que vexamos nas páxinas de anuncios, ao lado de pisos turísticos e casas con prezos prohibitivos, os «alúgase útero» ou «véndese ril».