A Secretaría Xeral de Medios publicou a convocatoria a unha semana do comezo da campaña electoral. O obxectivo das axudas é a «normalización da lingua galega», pero os xornais favorecidos publican na súa maioría en castelán. La Voz de Galicia e Faro de Vigo son os diarios que máis perciben.
A Secretaría Xeral de Medios anunciou as axudas ás empresas xornalísticas e de radiodifusión para o ano 2020, a unha semana do comezo da campaña e a un mes da cita electoral, na que o presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, espera renovar a que sería a súa cuarta maioría absoluta. O ano pasado, La Voz de Galicia recibiu case un millón de euros e o grupo Prensa Ibérica, do que forman parte Faro de Vigo e La Opinión, 370.000 euros. Segundo o Goberno galego, a actividade das posibles empresas favorecidas debe de estar orientada á «defensa da identidade de Galicia» e á «normalización do galego», pero ata a data, estes xornais publican na súa maioría en castelán.
O crédito asignado para cada tipo de axuda distribuirase entre varios criterios de valoración, informa a Xunta. O 74% do total dependerá da difusión de exemplares, do número de oíntes e do número de visitas do medio. E do restante, valorarase nun 24% que o medio publique en galego e só se terá en conta nun 2% que estas entidades defendan a normalización do idioma. De feito, para poder concorrer ás axudas, a Xunta só esixe que as empresas que se presenten empreguen o galego «como mínimo» nun 10% da súa información, e é por iso que a maioría das subvencións van para os grandes grupos mediáticos que publican en castelán.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
A secretaria de organización da Conferencia Intersindical Galega ( CIGA)- plataforma que denunciou publicamente estas concesións- Susana Méndez, conta a Luzes que isto coincide nunha «precampaña inmediata», aínda que esgrime que ocorreu tamén fóra da inmediatez das eleccións. «A través destas liñas de subvención como a do galego, adxudícanselle cantidades importantes a medios que non promocionan a lingua», explica. «O uso que se lle dá a ese diñeiro é evidente».
A Secretaría Xeral destinará para 2020 a mesma cantidade de orzamento que o ano pasado. A distribución das axudas divídese en: axudas a xornais impresos en formato papel (1.255.000 euros); axudas a entidades radiofónicas privadas (266.400 euros) e axudas a empresas xornalísticas que difundan a súa actividade informativa mediante internet (455.377 euros), segundo anuncia na resolución de convocatoria o Executivo autonómico.
Desta maneira, en 2019 La Voz de Galicia (o máis lido) recibiu polo seu formato en papel 553.757€, pola súa radio 28.489€ e por informar tamén en internet 294.360€; Faro de Vigo, 242.808€ e por Internet 74.499€ e La Opinión da Coruña, case 54.000€ en total, ambos conforman o grupo Prensa Ibérica; séguelle O Progreso de Lugo con 150.000€; por detrás, A Rexión, xornal con sede en Ourense, con 110.000€; Diario de Pontevedra por ambas versións chega aos 79.000€. En canto ás empresas radiofónicas, a que maior importe recibe é a Cadena Cope, con 73.702€, e séguelle Onda Cero con case 60.000€; despois, Cadena Ser con case 30.300€.
Tamén a Xunta destinou axudas a empresas de publicación periódica íntegra en galego, como Sermos Galiza con 23.000€ ou Barrios con 19.000€, as cifras máis altas, que distan moito das cantidades anteriores. Así mesmo, Medios non financia diarios tan lidos na comunidade como poden ser Praza Pública (íntegro en galego e que pertence ao diario.es) ou Galicia Confidencial (galego e castelán).
Desta maneira, o diñeiro partirá da Secretaría Xeral de Medios que preside Mar Sánchez Sierra, en «réxime de concorrencia non competitiva». Para o Goberno galego é necesario que se poñan os «adecuados instrumentos de financiamento ao servizo da potenciación e difusión dos medios» para promover a liberdade de expresión e de difusión, algo que se pode alcanzar cuns medios de comunicación «plurais e independentes», reflicte a convocatoria de axudas. Os beneficiarios das cantidades máis altas teñen unha liña editorial claramente de dereitas e unha posición afable ao actual goberno da Xunta e a Feijóo.
É por iso polo que a Xunta de Galicia estableceu varios convenios con eses medios de comunicación para difundir publicidade institucional a parte destas axudas, de maneira que non publicaron unha convocatoria aberta como a anterior. Entre 2009 e 2017 asináronse ata 400 convenios cun procedemento negociado sen publicidade, tanto para medios galegos como para nacionais que teñen sede en Galicia. Entre eles publicitouse a promoción do uso do galego ou a prevención dos incendios forestais, cando a Xunta gastou 77.000 euros en 2017 (o ano máis duro dos incendios na comunidade) para establecer contratos a dedo, a través do método de «contrato menor». Neste formato non se poden descargar da web os documentos e ao cabo dunha semana elimínanse. Desta maneira difundíronse en medios impresos mensaxes procedentes do goberno galego como: «Galicia coas vítimas, Galicia contra o terrorismo incendiario».
A CIGA segue denunciando estas «artimañas» da Xunta para adxudicar certas axudas a medios impresos ou dixitais para que a liña editorial sexa afín aos intereses do Partido Popular. Méndez conta que o PP «xa condiciona esta información dende os medios públicos», porque «é evidente a manipulación e os traballadores levan moitos meses en conflito» a través da plataforma Defende a Galega.
Agora, en precampaña electoral, a Xunta continúa nunha tónica similar, utilizando diñeiro público para vender aos populares. A Xunta Electoral obrigou ao Goberno autonómico a retirar unha campaña que é practicamente igual á do PP de Galicia. O lema, «O rural é moito» foi unha campaña da Xunta que custou 2,5 millóns de euros. Despois de anunciar o adianto electoral o PP abandeirou un slogan parecido: «Galicia é moito». Foi BNG o quen denunciou o 25 de febreiro o semellante, tanto pola tipografía como polas imaxes. A Xunta tivo que retirar a campaña.