«What else?».
George Clooney.
Os pirómanos apagan os lumes con gasolina. Os xerentes do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS, para os colegas) tentan sufocalos con café. Un imaxina que, no traspaso de poderes, cando un responsable da área sanitaria cede o seu posto e o seu despacho ao seu sucesor (ou sucesora), ademais dos informes, as claves de acceso e a praza de aparcamento, tamén lle fai entrega –de xeito calado, seguramente, sen que o saiban nin os seus máis estreitos colaboradores– dun protocolo secreto para activar en caso de crise. Gústame chamalo o Código Juan Valdés, aínda que dun tempo a esta parte ben podían telo cambiado polo Código George Clooney, que ademais de ser ben guapo, tamén sabe moito de café. E de urxencias.
Precisamente, as urxencias eran –antes do coronavirus– o maior problema que podía sufrir o CHUS. Máis aínda que as listas de agarda, ás que poderiamos considerar un mal seguindo a definición daquel profesor que distinguía entre problema (o que ten solución) e mal (aquilo ao que resulta imposible atoparlla). Aos xerentes pídeselles que solucionen problemas, pero imaxino que ninguén agarda que poñan fin a males para os que, ademais, seguro que non teñen competencias. Son como presidentes autonómicos en fase 2.
O creador da tendencia foi o anterior xerente, Luis Verde, hoxe á fronte do CHUAC, onomatopea coa que na Coruña chaman a ese hospital do que cada semana anuncian unha nova ampliación. A este ritmo, para o inicio oficial da campaña é posible que o proxecto xa cubra toda a superficie entre a Ponte Pasaxe e a Sala Pelícano.
A primeiros do 2017, cando a gripe atacaba con máis forza, as urxencias do CHUS vivían unha saturación constante (non digo colapso porque sei que ás autoridades sanitarias aínda lles gusta menos que o tabaco). Daquela, a preguntas da Cadena SER, Verde quitáralle ferro á situación e, de paso, mandáralles un recadiño aos facultativos. «Pide que che cheguen as probas axiña, fagamos rápido as determinacións microbiolóxicas, fagamos o informe axilmente. E se din ‘vou tomar un café’, non: primeiro o informe e logo poderei tomar o café».
Cando Verde (a quen daquela puxeron como o seu apelido) lle cedeu o despacho a Eloína Núñez (da árbore dos Núñez de toda a vida, cunha póla nos Peares), seguro que lle contou o do Código Clooney. A curmancísima tivo que batallar coas urxencias aínda máis que o seu predecesor, pero tras moitas protestas e uns cantos cambios nos cargos intermedios puido calmar as augas sen ter que tirar do comodín do último recurso. Pero chegou a pandemia. E pasou, polo menos, na súa peor parte…
Esta fin de semana, Eloína Núñez facía balance en La Voz de Galicia, onde entre outras cousas, sinalaba o baixo número de contaxios entre os sanitarios da área compostelá. Acto seguido, aínda que a pregunta se interesaba pola situación xeral, decidiu sacar a carta a pasear. «Ao principio, os sanitarios que daban positivo non era polo traballo do hospital, senón que se trataba de profesionais que estiveran nalgunha xornada, congreso ou reunión fóra de Galicia. Eses foron os primeiros que empezaron a dar positivo. Despois apareceron casos que se contaxiaran por un contacto, e chegou un momento en que nas salas de café que hai nas plantas retiramos os sillóns onde sentaban os profesionais, porque isto facía que estivesen xuntos máis sanitarios, o que daba lugar a favorecer o contaxio entre eles».
A ver, a ver, a ver…. Como pode ser que esta declaración pasase desapercibida no corpo da entrevista…? A clave de todo estaba nas salas de café. Chúpate esa, Fernando Simón! Nin Ayuso repararía en algo así. Eloína, twelve points.
Visto en perspectiva, nin os recortes, nin as privatizacións, nin a falla de profesionais… o principal inimigo da nosa sanidade pública é, sen dúbida, o café. Se conseguimos que os médicos aparten del (como apartaron do tabaco, e mira que a algúns lles custou), nin se saturarán as urxencias nin haberá contaxios entre sanitarios. Só con eliminar o café dos hospitais aforrariamos tanto que ata poderiamos dedicarlle á educación algúns deses millóns que o Estado vai transferir ás comunidades e para os que Feijóo quere «liberdade de uso». O mesmo presidente da Xunta que sempre que recibe unha crítica sobre a súa xestión nesta área refúxiase tralo enorme traballo dos profesionais da sanidade, eses aos que ninguén ataca. Ou quizais si: a malvada cafeína, unha ameaza da que só os xerentes son conscientes. Se Nespresso lle deixa interpretalo, aí hai un guión para Clooney.