Tan pronto o coronavirus empezou a golpear Europa, algúns estudantes Erasmus decidiron volver á casa para estar coas súas familias. Crendo que a situación sería temporal non trouxeron as súas cousas e tampouco poden ir a por elas. Continúan pagando os alugueiros que rescinden no verán e non atopan solucións para recuperar toda a súa equipaxe.
O estado de alarma complicou a docencia a todos os niveis educativos. Nalgunha universidade española convocáronse ata folgas telemáticas pola dificultade de abordar o curso nestas circunstancias, e a situación non é máis fácil para os estudantes do programa Erasmus. Algúns deles decidiron volver ás súas casas para pasar a corentena en familia, pero polas présas ou por estar de viaxe noutros países, apenas trouxeron unha maleta de man.
De momento o curso continúa telematicamente, do mesmo xeito que en España, para aqueles que quedaron e tamén para os que viñeron. Entre os nervios deixaron o ordenador, a Tablet ou apuntamentos atrás, xa que crían que o confinamento duraría un mes e que poderían regresar a realizar os exames. Agora, ven desde os seus fogares como o curso vai chegando ao seu fin e que non teñen respostas. Pagan alugueiros de ata 500€ mensuais para un piso ao que como moito volverán a por roupa.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
Os membros da Comisión Europea acordaron o 17 de marzo restrinxir as viaxes á Unión Europea para limitar a expansión do contaxio da Covid-19, independentemente dos controis nos territorios interiores de cada país. Entre as excepcións ao peche de fronteiras do noso estado integrábanse os españois ou residentes en España, por iso os estudantes puideron viaxar. Nun cronograma orientativo do Ministerio de Sanidade, o Executivo contempla que as restricións de mobilidade esténdanse ata outubro, ata catro meses máis tarde de terminar os contratos de aluguer.
O estudantado bolseiro non se fía de contratar a algunha empresa de transportes que vaia a polas súas pertenzas, xa que entre eles teñen obxectos de valor e poden extraviarse algunhas caixas, así como que en habitacións compartidas é complicado explicar a un terceiro que é de cada un e non do seu compañeiro. No peor dos casos, algúns estudantes xa viron as súas habitacións en aluguer aínda coas súas cousas dentro. Os caseiros esixen o seu pago mensual, aínda que tamén haxa outros que baixan o prezo. Por todo iso piden opcións ao Goberno central para poder desprazarse pola súa equipaxe.
Con todo, como España ten pechadas as fronteiras, as únicas opcións que terían os estudantes son ou contar co DNI do país ao que viaxan ou estar empadroados nalgún municipio, situación na que non está ningún. Cada alumno púxose en contacto coa universidade á que pertence, así como co Ministerio de Asuntos Exteriores ou mesmo coa embaixada do país no que estudan para que lles poidan dar algunha solución.
Patricia Celada, estudante da Universidade de Valencia e de Erasmus en Bolonia, conta que acudiu ata á comisaría, xa que Asuntos internos termina derivándolle ás oficinas da Garda Civil. «Pásanse a pelota porque ninguén ten a resposta». Explica que non teñen un protocolo, xa que probou a chamar a Asuntos externos e cada persoa dille «algo distinto». Ademais, o traxín do estado de emerxencia provocou que non poida tramitar os papeis da bolsa Erasmus, de maneira que aínda non a cobrou.
Ignacio Pérez López de Madrid e estudante en Italia, conta que o seu contrato acábase en xullo, e a única solución que ve posible para recuperar as súas cousas é que o seu caseiro lle faga a mudanza, pero non está do todo seguro, xa que ten ata un «Iphone» e ninguén lle garante que veñan de volta todas as súas pertenzas. Ignacio, que estaba xa en Madrid cando España ía pechar fronteiras, lamenta non poder despedirse dos amigos que alí fixera, e recoñece que a carreira telematicamente está a custarlle. «Asumín que o meu Erasmus acabou, e realizar as clases online con outro país e noutro idioma é un caos». Tamén recoñece que os estudantes de Erasmus non son «o prioritario» pero pide que se lles teña en conta xa que non se lles fixo «mención absoluta» nin sequera por parte das universidades españolas.
«En Francia a crise chegou máis tarde e estaba a desexar poder vir a España, pero as clases seguían», relata a Luzes Miguel Ángel Moreno, estudante de enxeñería informática de Software da Universidade de Sevilla. «Coa sorte de que cando se declarou a corentena en España en Francia suspenderon as clases». Colleu o último voo e veu cunha maleta e unha mochila. Ao chegar aquí, foi avisado de que non tería exames e segue pagando 400 euros pola vivenda en Francia. A Universidade de Sevilla envioulle un correo preguntándolle onde estaba, polo demais «pasaron de nós», conta. Ao cancelar os exames no seu grao os profesores puxeron «máis dificultade» nos traballos e coas «clases online e os horarios diferentes está moi complicado».
Os pais de Nerea Martínez chamaron á súa filla 24 horas antes de que España deixase de aceptar voos italianos. «Fixen o que puiden», relata a estudante do dobre grao de Dereito e Relacións Laborais. Tiña pensado cursar un ano enteiro, pero as circunstancias impedírono. Agora pregúntase que pasará se cando termine o seu contrato en xuño non poida aínda viaxar para recoller as súas cousas. «Que farán co noso?» No seu momento entendeu que as institucións se centrasen no «importante», pero chegado maio non saben aínda «nada, nin respectivo aos Erasmus».
«Queremos conseguir algún xustificante, como aqueles viaxantes por traballo. O programa Erasmus está avalado pola Unión Europea, temos contratos de piso, podían darnos un papel da institución correspondente co fin de recoller o que temos alí», conta Nerea. Tamén insiste en que non son «turistas» e que a súa única intención non vai máis aló que regresar ao seu piso para facer a mudanza.
Tamén hai outras estudantes que decidiron asumir a crise sanitaria dunha maneira distinta. Cristina Fuentes, estudante de Filoloxía Hispánica en Polonia, acordou quedar alí con todas as consecuencias. «Nunca estivo na miña mente volver a casa, síntome máis segura aquí». Só levaba un mes no país onde cursaría o segundo cuadrimestre e quería vivir a experiencia. No caso de que se queira volver, conta que a embaixada «actualiza a situación cada día» e pode ver na Internet as diferentes opcións de regreso. Entre elas, os voos e trens internacionais non están dispoñibles, pero podería ir en autobús ou en coche ata Alemaña e coller alí un voo, só tería que pedir uns permisos porque hai puntos na fronteira que están abertos. Pero de momento, retornar a unha España confinada non está nos seus plans.
Este artigo publicouse orixinariamente en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes.