Inditex negociou cos sindicatos de maior representación estatal unhas condicións para as recolocacións do persoal das tendas que ten previsto absorber. Algunhas xa botaron o peche e a alternativa que ofrece a compañía ás traballadoras non casa co acordo-marco asinado.
En xuño de 2020 Inditex anunciou que poñería en marcha os dous próximos anos unha transformación dixital para promover as vendas en liña. Como consecuencia pecharíanse no estado entre 250 e 300 tendas, unhas 1200 en todo o mundo este ano. A entidade de Amancio Ortega pactou con UXT e CCOO unhas condicións para as recolocacións deste persoal, e tendo en conta que se iniciaron as suspensións, as traballadoras tópanse cun panorama moi diferente do que lles prometían.
Este pacto deuse a coñecer poucos meses despois de que a entidade con sede en Arteixo (A Coruña) comunicase a súa intención de apostar por tendas máis grandes e máis modernas, absorbendo por tanto as máis pequenas das distintas cadeas con maior inconveniente para asumir o novo modelo. Ata abril deste ano o imperio de Amancio Ortega ten previsto absorber 79 establecementos, que funcionan grazas a un persoal de 818 traballadoras da totalidade de Zara (18 peches), Massimo Dutti (19), Bershka (10), Oysho(14), Pull&Bear (7) e Stradivarius (11).
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
Segundo o documento asinado pola empresa, UXT e CCOO, -os sindicatos con maior representación a nivel estatal- as recolocacións de persoal basearíanse na proximidade, ofrecendo vacantes da mesma cadea na que traballe a persoa que debe trasladarse e mantendo as mesmas condicións laborais, é dicir, mesma categoría e retribución económica. No caso de que non houbese suficientes postos dispoñibles para todas as demandas, as traballadoras teñen a opción de colocarse noutra cadea comercial. Con todo, no mesmo punto tamén se recolle que «respecto á distribución da xornada, tempos de traballo e descanso requirirase a adaptación ás necesidades da tenda de destino». E aquí radican a maior parte dos problemas, xa que en parte anula a promesa do emprego anterior blindado.
Traballadoras de Inditex e sindicatos provinciais aseguran a Público que non se están respectando os 25 quilómetros máximo que reza o acordo para as recolocacións. Por exemplo, a cadea de Zara neno en Cee (A Coruña) pecha o 27 de abril e o cambio ofrécese en Marineda City, un centro comercial a 93 quilómetros. Ademais, tendo en conta que algunhas quendas que se expoñen integran sábados traballados ata as 10 da noite, a opción máis viable para algunhas dependentas é extinguir o contrato. «Terán dereito a extinguir o contrato con dereito a percibir unha indemnización equivalente á establecida para os supostos de despedimento improcedente», recolle o convenio.
A Confederación Intersindical Galega (CIG), o sindicato con maior representación en Galicia, explícao así: «As centrais sindicais maioritarias xa sabían que este acordo non garantía os postos de traballo nin as xornadas. A negociación debería ser a nivel provincial porque actualmente non se cingue á realidade». A presidenta do comité de Zara en Galicia, Carmiña Naveiro, tamén traballadora da cadea desde hai 24 anos, engade que «a empresa tería que avisar á CIG e demais organizacións que representan á maioría, pero non o fixeron porque non lles ía a saír ben, non lles interesaba». «Eles asinaron o que quixeron, estableceron uns calendarios onde hai traballadoras que pagan por ir traballar, con redución de xornada e que tiveron que diminuír aínda máis porque teñen que coidar aos seus fillos».
En Euskadi o sindicato con maior representación é ELA (Eusko Langileen Alkartasuna) e considera que as condicións que en teoría prometen postos estables para o cambio de modelo supoñen un «ERE encuberto». «Ofreceron vacantes que convidan a que a xente colla a indemnización e marche a casa, o persoal pasa de xornadas completas a xornadas parciais, perden as categorías e os incentivos que tardaron anos en conseguir. Propóñense as mínimas xornadas, mesmo de menos de 20 horas», detallan a Público. De momento en Euskadi pecharán ata 2023 18 tendas do grupo Inditex segundo informa a organización.
En Madrid ocupa o mesmo lugar o sindicato CXT (Confederación Xeral do Traballo), que do mesmo xeito que a CIG e ELA, tampouco foi chamado a participar na mesa de negociación. Fontes do grupo aseguran que levan semanas trasladando á empresa estas protestas por non cubrir as necesidades das traballadoras, de feito, algunhas xa se materializaron en concentracións diante das tendas en diferentes puntos do estado convocadas por estes sindicatos. A CXT solicitou co resto de organizacións provinciais que están a liderar as protestas que Inditex rectifique e que se lles permita crear un acordo común. Contan con que o fenómeno que xa ocorreu nalgúns municipios continúe replicándose a medida que a compañía aborde os procesos de transformación dixital e as traballadoras non poidan aceptar as novas candidaturas ao verse minguadas as condicións que traían de orixe.
«O acordo que asinaron ademais de ser un ciscallo carece de principios nin morais, non se basearon para nada no que acordaran. En Madrid está a pechar un Lefties e o 60-70% do persoal vai proceder a emprender demandas», conta Aníbal Mestre, traballador e representante da CXT de Zara Madrid. «Propoñen ir de Madrid a Melilla con xornadas de luns a domingo e cunha baixada de horas. Ademais, os soldos xa son ridículos, todo isto vaiche a cambiar e condicionar a vida completamente», subliña.
Pola súa banda, CCOO explicou a Público que desde o sindicato están «a esixir» a Inditex o acatamento do acordo-mutuo. Ademais, aseguran ter constancia dos casos onde a compañía incumpre o acordado e por iso, «forzaron» os «primeiros compromisos» para reconducilos cara ao prometido. «Se temos que realizar actuacións puntuais para esixir o cumprimento do acordo, xa anticipamos que as fariamos de ser preciso. Os acordos alcanzados son unha ferramenta para evitar que Inditex pechase 350-400 tendas mediante un sistema puramente unilateral. A cuestión non é mobilizarse contra o acordo, senón insistir polo seu cumprimento», detallan.
Cristina (nome ficticio) traballa nunha tenda de Bilbao que xa pechou. De momento, os traslados que lle ofreceron preto do establecemento cesado están na mesma cidade, pero con quendas de 20 horas -menos das que tiña- e só con xornada de tarde que serían para Oysho e Massimo Dutti, ademais de fins de semana. Por motivos de conciliación, non pode adaptarse a estas candidaturas. De non aceptalo, tería que facer as maletas e mudarse a Madrid, Valencia, Cádiz, Burgos ou Zaragoza, onde hai vacantes dispoñibles, incluso unha en Filadelfia como encargada. E a última opción, sería acollerse a extinción do contrato. «Non quero aceptar o diñeiro, loitarei, irei por vía xudicial. A miña solución non é coller o diñeiro e irme, o diñeiro vaise rápido, necesito diñeiro mes a mes para pagar as terapias dos meus fillos».
Cristina ten dous fillos discapacitados e iso dificulta aínda máis un cambio de residencia. Aínda así, sinala que, ata a data, o trato recibido por parte da empresa foi «fenomenal» e que xamais se imaxinou a situación que lle incumbe, principalmente polo contexto. «Con mentiras, por detrás, con moi pouco tempo entre o aviso e o peche, non nos deron marxe. É unha vergoña despois de deslombarme traballando nesta empresa. Se Amancio fose consciente de todo isto, pasaría doutro xeito. Isto está montado por xente do seu arredor».
Inditex non quixo responder ás preguntas que lle expuxo Público para a elaboración deste artigo.
Este artigo publicouse orixinariamente en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes.