A Coruña.- O Administrador de Infraestruturas Ferroviarias (Adif), a entidade dependente do Ministerio de Transportes e Mobilidade que xestiona a loxística ferroviaria do Estado, pagou 13.250 euros a unha consultora privada para preparar cun xuízo simulado a vista oral polo accidente do Alvia en Santiago, que se celebra desde o mércores pasado na capital galega. As vítimas cren que o Estado usou diñeiro público para «aleccionar testemuñas» para exculpar a Andrés Cortabitarte, exdirector de Seguridade de Adif e único acusado xunto ao maquinista do tren accidentado en Santiago no xuízo que se celebra desde o mércores na capital galega.

Así figura na relación de contratos menores subscritos por Adif á que tivo acceso Luzes-Público, segundo a cal a entidade adxudicou o 24 de marzo de 2021 un contrato á empresa Asesoría Jurídica y Prevención (AJP) para executar un «Proxecto de Xuízo Simulado de ADIF-ADIF AV/AV [Alta Velocidade]».

Á licitación presentáronse dúas empresas, e o contrato, cun prazo de execución de dez meses adxudicouse unhas semanas antes de que a Audiencia Provincial da Coruña rexeitase os últimos recursos contra a instrución e abrise paso á celebración da vista oral.

A adxudicataria, AJP, ofrece aos seus clientes «solucións para a mellora da actuación preventiva en cumprimento das obrigacións legais que deben desenvolver os axentes intervenientes en toda actividade empresarial», que lles permitan «mellorar as condicións de traballo e salvagardar, ademais, as posibles responsabilidades legais esixibles».

O accidente do Alvia ocorreu o 24 de xullo de 2013, cando o convoi procedente de Madrid se foi da vía na curva de Angrois, preto de Santiago, ao entrar nela a unha velocidade excesiva, sen que existise na vía sistema de seguridade algún que impedise que un erro do condutor provocase unha traxedia.

Os únicos acusados son o maquinista do tren, Francisco Garzón, e o exdirector de Seguridade na Circulación de Adif, Andrés Cortabitarte, para quen a Fiscalía e a principal asociación de vítimas reclaman 4 anos de cárcere por 80 delitos de homicidio por imprudencia profesional grave e outros 145 de lesións e un de danos polo mesmo motivo.

Outras vítimas, con todo, rebaixan a petición de penas para Garzón a dous anos de prisión ao considerar que a responsabilidade de Adif, cuxo avogado responsabiliza en exclusiva a Garzón, era maior.

A maioría de familiares e afectados si están de acordo en que tanto o xestor ferroviario como as institucións do Estado implicadas, incluído o Ministerio de Fomento baixo os mandatos de José Blanco (PSOE) e Ana Pastor (PP), tiveron parte de culpa do sinistro pola falta de seguridade na vía e porque contribuíron a obstaculizar unha investigación independente sobre o accidente.

Adif non figura como acusado -Cortabitarte e Garzón contan coa súa propia defensa letrada- no xuízo, no que a empresa pública comparece como posible responsable civil subsidiario e como acusación polos danos que o accidente causou nas infraestruturas que xestiona.

Segundo explicaron a Luzes-Público dous expertos en dereito penal, a simulación dun xuízo é unha práctica moi pouco usual en España, máis aínda se quen a desenvolve non é a defensa dun acusado, senón a acusación, que non terá que enfrontarse ás preguntas de ningunha das partes e se ademais encárgaa a unha consultora privada paga con fondos públicos.

Luzes-Público tratou de obter a versión da secretaria de Estado de Infraestruturas, Isabel Pardo de Vera, quen ocupaba a presidencia de Adif cando se contratou a AJP a simulación do xuízo, así como da actual dirección de Adif. Ao peche deste artigo non recibira resposta de ningún deles.

Tamén tentou solicitar a versión da empresa contratista, pero o teléfono que figura na web de Asesoría Jurídica y Prevención non estaba operativo cando se redactou esta información, e ninguén contestou tampouco á solicitude de contacto a través de correo electrónico.

As vítimas si responderon. Teresa Gómez-Limón, ex deputada do Partido Popular na Asemblea de Madrid que resultou ferida de gravidade no accidente e que abandonou a formación en 2014 polo ostracismo ao que foi sometida tras esixir responsabilidades políticas, móstrase «indignada».

«Se esa información é certa paréceme lamentable, porque non cabe dúbida de que a simulación do xuízo está pensada para aleccionar ás testemuñas e para preparar as respostas de Cortabitarte e de quen vai a declarar ao seu favor». «Están aleccionando testemuñas con diñeiro público», engade Gómez-Limón.

A mesma opinión sostén Nicolás David Piñeiro Pérez, avogado de dúas das vítimas, quen asegura que non tería outro sentido que Adif contratase a simulación dun xuízo «se non é para outra cousa que non sexa preparar a declaración de Cortabitarte», quen, lembra, conta coa súa propia defensa e quen non debería ser aleccionado por outros avogados que non sexan os seus propios. Menos aínda dos que se poidan pagar co orzamento de Adif.

«Adif non comparece como acusado nin vai ser interrogado, porque é un ente. Isto é un paso máis no proceso de poñer todo o aparello do Estado en contra das vítimas», sostén Piñeiro Pérez.

O xuízo do Alvia foi suspendido o pasado xoves, despois de que a xuíza Elena Fernández Currás permitise non declarar a Cortabitarte, quen o día anterior fora agredido polo pai dunha moza falecida no sinistro. A xuíza anunciouno despois da declaración do maquinista, unha decisión que criticaron os avogados das vítimas, pois consideran que iso permitirá ao exresponsable de Adif preparar o seu defensa coñecendo tanto os datos achegados por Garzón como a estratexia das acusacións.