Tiña sete anos cando se fundiu a caixa boba. O apagamento analóxico chegou antes de tempo á miña casa. O meu pai preguntou se nos importaba vivir sen televisión. A rara da miña irmá pasouse de guai e Juan, o meu pai, aforrou un diñeiro. Foi a miña primeira votación democrática. Perdín dous a un. Quedei sen Dragon Ball, o Barça de Cruyff, Doraemon ou os Giros de Indurain. Non todo estaba perdido. Xabarín irrompeu na casa da miña nai. Encheuna de discos e superheroes. E a tele seguía acendida: Bulma e o seu pelo azul, o gorrocóptero, o troncomóbil…
En Vigo escóitase pouco galego. E menos nun colexio privado. Eu aprendino cun superguerreiro que salvou á terra mil veces, un xornalista con aracnopoderes ou un gato cósmico que se inchaba a dorayakis. De Xapón e Nova York ata os meus oídos, pasando por Ribeira e Monte Alto e o rock bravú dos Heredeiros e os Diplomáticos. Non se me ocorre mellor promoción lingüística para un rapaz de cidade sen raíces galegas. Un saúdo para os da Mesa.
Máis dunha vez espertei de mala hostia cos ronquidos do Doutor TNT –durante uns meses instalou o seu consultorio no ático da casa–, con cara de parvo pensando en Silvia Superstar ou co berro de Manolo Romón: «Vas Dado». O Xabarín forma parte do noso imaxinario, da infancia e a puberdade, dunha maneira libre de entender a televisión, a música e o país para toda unha xeración. Que non me fodan coas bandeiras, a miña leva un X xigante.
Toda unha xeración? Non, había unha pequena facción de pobriños e irredutibles que quedaron sen carné. A culpa é dos pais, como sempre. Son os esquecidos que non esquecen. Algunha vez sentíronse marxinados en charlas co porco bravo de fondo. Son os que saían a fumar cando pola noite soaba «Oda ó futbolín» e os que non cumprían anos na tele. Hoxe afilian os seus fillos antes de que aprendan a camiñar.
Eu non só tiña aquel prezado anaco de cartón verde, o número 111. Xabarín regaloume as súas camisetas, mochilas e cuncas. A vida, dentro dun pin. Meteume nos camerinos da Xabaxira e bailei un twist con Manquiña antes de ver a Pazos en Airbag. Anos máis tarde descubrín quen se esconde detrás do disfrace de porco bravo… Yoni Medio Gramo! E entón perdín, traumatizado, o meu carné ao sacalo da carteira nunha festa calquera.
O clube da galega ten máis mérito por nacer en plena Fragalicia. A cultura gañoulle a batalla á política. Ou iso pensabamos. Non todo é o que parece: hoxe é unha mascota engaiolada nun programa enlatado que vive das reposicións e os hits dos 90. Icona nostálxica para moitos, incómoda para outros, é un símbolo e merece un 25 aniversario ao grande. Tivo que rescatalo a revista Luzes porque na tele pública hai tempo que un Land Róber atropelou o porco bravo.
Feijóo, espabila, afilia ao teu fillo!
*A ilustración da portada é de Carmiña Burana para a Luzes 63, o especial #Xabaluzes.