O acordo entre o Goberno central e o PNV que permite celebrar eleccións autonómicas durante o estado de alarma puxo en bandexa a Feijóo a convocatoria electoral en Galicia. As forzas políticas rexeitan falar de comicios e tachan ao presidente de irresponsable.
O Goberno necesitaba sumar apoios para a votación da prórroga do estado de alarma e o PNV pediu a celebración das eleccións autonómicas. As mesmas estaban fixadas en País Vasco e Galicia o pasado 5 de abril e tivéronse que cancelar debido ao estado de alarma. É habitual que o presidente da Xunta de Galicia, Alberto Núñez Feijóo, faga coincidir as datas electorais co lehendakari vasco, Iñigo Urkullu. Despois dunha semana rexeitando a ampliación do estado de alarma, mostrouse comprensivo co Executivo estatal tras unha chamada da vicepresidenta Carmen Calvo.
O PNV incluía un artigo no texto aprobado polo Goberno: «a vixencia do estado de alarma non supoñerá obstáculo algún ao desenvolvemento e realización das actuacións electorais precisas para o desenvolvemento de eleccións convocadas a Parlamentos de comunidades autónomas». Este escenario permitiralle ao barón galego convocar eleccións con País Vasco, algo que ata o momento favoreceulle tras 11 anos de mandato con maioría absoluta.
[Puedes seguir leyendo este artículo en castellano aquí]
Desta maneira non terá que esperar ata que se esgote a súa lexislatura e non se terá que arriscar a unhas posibles eleccións no outono, que se poden complicar por un posible repunte da COVID-19 que xa esperan algúns sanitarios. Polo momento descoñécese a fórmula na que se retomarán os comicios que apuntan a verán, pero Feijóo pretende retomar o período electoral onde se deixou en marzo, na precampaña, que non encaixa do todo no ordenamento xurídico.
Aínda que durante todo o estado de alarma Feijóo negase ante os medios que os comicios formasen parte da axenda do Executivo autonómico, a oposición criticou que os únicos intereses do presidente eran as eleccións autonómicas. Cando el 24 de abril Urkullu anunciou a súa proposta de convocar eleccións en xullo saltaron as alarmas en Galicia, e as forzas políticas parlamentarias avisaron ao líder do PP galego de que se centrase en «salvar vidas» e non imitar ao lehendakari vasco.
Con todo, a historia vólvese a repetir. A estratexia de Feijóo ante a xestión do coronavirus desligouse no comezo do estado de emerxencia do seu compañeiro de partido Pablo Casado, e mostrouse favorable á xestión do Goberno Central. Nas últimas semanas, a crítica aumentou a Madrid pola «falta de información» desde o Executivo estatal e culminou estes últimos días coa prolongación do estado de alarma, algo que demostraba o seu claro interese por convocar eleccións.
En Galicia o decreto electoral establecía que os comicios poderían celebrarse unha vez pasase o estado de alarma e se desactivase o estado de emerxencia na comunidade. Por iso, este novo texto e acordo permitirá ao presidente da Xunta celebrar os comicios autonómicos en 2020 onde pretende renovar a súa maioría absoluta, aínda que o panorama debúxese moi distinto e as últimas sondaxes anoten unha perda de votos. A pesar de que manifestase en rolda de prensa que non tiña interese en alongar o seu mandato, si que deixou caer unha posible «improvisación legal» e pospoñer os comicios ata 2021.
Con todo, aínda que a oposición solicitase diálogo co mandatario galego, Feijóo cancelou ata tres veces a reunión cos portavoces e só acudiu dúas veces á Deputación, unha ao comezo do estado de alarma e outra este xoves, onde terá que render contas da súa xestión do coronavirus en Galicia e principalmente da grave situación das residencias. Aínda que Feijóo aceptase a prolongación do estado de alarma despois da chamada de Carmen Calvo, desde o grupo parlamentario do PP aseguraban este mércores que as eleccións «non son unha prioridade» para o Goberno galego e que a oposición está «obsesionada» con elas.
Para o resto de forzas políticas o prioritario é convocar eleccións cando se dean as garantías sanitarias para a poboación. O secretario xeral do PSdeG-PSOE, Gonzalo Caballero, considera que Feijóo móvese polos seus «intereses electorais» e «evita» o debate electoral para «eximirse das súas responsabilidades». Afeou que non apoiase o estado de alarma nun principio e que o actual presidente pretenda «liderar a confrontación contra o Goberno estatal». No caso de ir a eleccións, Caballero apunta que os socialistas están «preparados».
Coincide o portavoz de Galicia en Común-Anova Mareas, Antón Gómez-Reino, que sostén que «a postura de Feijóo é irresponsable» e que «ninguén pode estar a pensar en eleccións cando os datos indican que a situación epidemiolóxica en Galicia segue sendo crítica». Lembra que «os contaxios seguen crecendo» e que «arriscar a saúde da poboación polo interese electoral é indigno». Desde o BNG criticaron firmemente a tradición de Feijóo de convocar eleccións con Urkullu, e esperan que «non volva ser o lehendakari quen diga cando temos que votar, mentres que Feijóo se limita a facer seguidismo e ir a rebufo».
Este artigo publicouse orixinariamente en castelán en Público como parte dun acordo de colaboración con este periódico. Aquí podes atopar máis artigos de Público en Luzes.
